Yazılı basın açıklamasında şu görüşlere yer verdi.
2011 yılında yaşanan don olayı Niğde, Nevşehir, Afyonkarahisar ve Aksaray illerindeki patates üreticilerini perişan etmiştir.
Don olayından dolayı mağdur olan ve batma noktasına gelen çiftçilerimiz şimdi de depolarda kalan patates ürünleri nedeniyle büyük ve ağır hasarlar yaşamaktadır.
Türkiye’deki 4.5 milyon ton patates üretiminin, yüzde 20’si Niğde’de, % 8’i Bolu’da, % 4’ü Afyonkarahisar’da, % 3’ü de Burdur’da gerçekleşmektedir. Buna rağmen patates üreticisi açlıkla karşı karşıyadır.
Çiftçilerimizin sorunlarının çözümünün ise tek bir çaresi vardır. Acilen ama acilen hükümet patates üreticilerine teşvik vermelidir.
Niğde Tarım İl Müdürlüğü’ nün ön tespitine göre geçtiğimiz yıl içerisinde 1400 üretici mağdur olmuş ve yaklaşık 50 bin dekar ekili alanda patates donmuştur.
Bu 200 bin ton patatesin tarlada donduğu anlamına gelir. Niğde’de, 2011 yılında don olayında çiftçi 120 trilyon zarara uğramıştır.
2090 sayılı yasaya göre % 40 mal varlığını ve gelirini kaybeden çiftçinin mağduriyetinin giderilmesi gerekmektedir.
2011 yılında sadece Niğde’de 800 bin tonluk patates ürününün 200 bin tonu donmuş, yıl 2012 olmuş hükümet çiftçiye ödemesi gereken afet paralarını hala ödememiştir.
Niğde, Nevşehir, Afyonkarahisar, Aksaray, Burdur ve Bolu çiftçisinin yaşadığı bir başka sorun ise dondan kurtulan, geriye kalan patateslerin bu defa AKP hükümetinin gazabına uğramış olmasıdır.
Maalesef AKP’nin çiftçiyi ezen politikası yüzünden bugün sadece Niğde’nin köy, belde ve ilçelerinde 100 bin ton üzerinde, Afyonkarahisar’da ise üretilen patatesin % 40’ı pazar bulamadığı için depolarda kalmış, satılamamıştır.
Ve acı olan mevsim koşullarından dolayı 10 gün içinde bu patateslerin çürüyecek olmasıdır. Bu da yaklaşık olarak; 360 trilyona yakın bir ekonomik kayıptır.
Bu durum Niğde, Nevşehir, Afyonkarahisar, Aksaray, Burdur, Bolu, Antalya esnafını da zor duruma sokmaktadır.
Niğde, Nevşehir ve Aksaray illerimizde depolarda kalan toplam patates ürünü Ziraat Odalarının vermiş olduğu tahmini rakamlara göre 300 bin ton üzerindedir. Diğer illerimizi de eklediğimizde bu rakam 2 katına çıkmaktadır.
Bolu Milletvekilimiz Tanju Özcan’ın Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne vermiş olduğu meclis araştırma önergesinde; patates ürününün depolama şartlarından ve çözümünden söz etmiştir.
Ülkemizde Eylül-Ekim aylarında ürün miktarı en üst seviyeye ulaşmaktadır. Bünyesinde yüzde 70-80 oranında su ihtiva eden patatesin özel koşullarda depolanması gerekmektedir.
Sayın Başbakan’a ve Tarım Bakanı’na bu konuyu görmezden geldiklerinden dolayı mektup yazdım. Göreve çağırdım.
Afyon Milletvekilimiz Ahmet Toptaş, Bursa Milletvekilimiz İlhan Demiröz, Hatay Milletvekilimiz Hasan Akgöl, Antalya Milletvekilimiz Arif Bulut, Muğla Milletvekilimiz Nurettin Demir’in sormuş oldukları soru önergelerine, Tarım Bakanı’nın vermiş olduğu cevapta; 2011 yılında patates üreticisine yurt içi sertifikalı tohum kullanımı dekar başına 20 TL, Mazot dekar başı 3,75 TL, gübre 4,75 TL, toprak analiz ücreti dekar başı 2,5 TL destek verdiklerini belirtmiştir. Patates üreticisi, ürününü 50 kuruşa üretiyor, şu anda 10 kuruşa alıcı yoktur.
Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak; çiftçiye desteklemelerin beş katına çıkartılmasını, bu desteklerle üreticinin maliyetini karşılamasını öneriyoruz.
Zaten üretici kârı unutmuş vaziyettedir. Yine Tarım Bakanı, Ekonomi Bakanlığı kanalıyla, patates üreticisine ihracat teşvik primi uygulaması yapıldığını söylüyor, ama patates ürününün ihraç edilen ürünler listesindeki yerini söylemiyor. Sizlerin aracılığıyla bir kez daha Tarım Bakanı Mehdi Eker’ i göreve davet ediyoruz.
Bakanlık hemen olaya el atmalı. Acilen bir pazar bulunmalı ve depolarda kalan patates ürünleri çürümeden, çöpe atılmadan çiftçiden alınarak, çiftçimizi ve ülke ekonomisini daha fazla zarara uğratmadan satılmalıdır.
Zaten uzun yıllardır patates üreticimiz mağdur edilirken, diğer taraftan ilkbahar ekim dönemi başlamış olan çiftçimiz bir mağduriyeti daha kaldıracak durumda değildir.
Patates Üreticilerimizin çok önemli bir diğer sorunu ise elektriktir. Batma noktasındaki Çiftçiye daha ucuza elektrik verilmelidir. Çiftçinin tarımda kullandığı elektrik nedeniyle TEDAŞ’a, 2 milyar 200 milyon lira, özel sektöre 500 milyon lira borcu bulunmaktadır.
Toplam çiftçinin elektrik borcu 2 milyar 700 milyon liradır. 161 Bin Tarımsal Sulama Abonesinin borcu vardır. Bunların % 30’unun da elektriği kesik durumdadır. Elektrik borçlarından dolayı icra, vatandaşların kapısına dayanmıştır. Niğde, Nevşehir, Afyonkarahisar, Burdur, Bolu cezaevi çiftçiler için tam anlamıyla bir toplama kampına dönmüştür. TEDAŞ avukatları tarafından, güvenlik güçleri eşliğinde haciz yapılmakta ve yüzlerce insan borcunu ödeyemediğinden dolayı cezaevlerine götürülmektedir.
Her defasında dile getirdiğimiz Cumhuriyet Halk Partisinin önerisini, partim adına yineliyorum. “Çiftçinin, TEDAŞ’ a olan Enerji borçlarının en azından 1 yıl süre ile ertelenmesi gerekir” ve bu konuya kalıcı bir çözüm getirilmelidir.
Bir diğer konu ise; bilindiği üzere 01.12.2011 tarihinde “Bitki Pasaportu Yönetmeliği” yürürlüğe girmiştir.
Bu yönetmelikle çiftçilerimizi kayıt altına almak ve vergi sisteminin içine sokmak amaçlanmaktadır.
Yönetmelikte ayrıca yemeklik patates üretiminin üç yılda bir, tohumluk patates üretimini de dört yılda bir dikimi öngörülmektedir.
Bu da demektir ki; 2015 yılına kadar patates üreticisi patatesten 1 kuruşluk gelir elde edemeyecektir.
AKP Hükümeti bu yönetmelikle çiftçilere büyük bir darbe vurmuştur. Siz bu yıldan itibaren patates ektirmeyeceksiniz.
Bakanlığın yayınlamış olduğu başka bir genelge de ise; ilaç kalıntısı tahlili yaptırma zorunluluğu bulunmaktadır. Ekim yapmadan önce il ve ilçe müdürlüklerine gidilip gün alınmakta daha sonra ziraatçılar gelip örnekleme usulüne göre toprak numunesi alarak laboratuvara bu numuneleri gönderiyorlar. Burada asıl sıkıntı bir dekar bir tahlil gerekiyor. Bir tahlilin fiyatı 150 TL’dir. Tahlil yaptırmayan üreticiye tahlil belgesi verilmiyor. Söküm zamanında ise tahlil belgesi olmayan üreticilerin tarlalarında söküme izin verilmiyor. Bu genelgenin bir an önce kaldırılmasını istiyoruz.
Patates Üreticilerimiz para kazanamadıkları için borçlarını ödeyemiyorlar. Her gün şahsım ve diğer milletvekili arkadaşlarım en az 50 patates üreticisinden telefon almaktayız. Abartmıyorum. İnanın arkadaşlar…
Çiftçimiz perişan durumdadır. Patates üreticilerimizin yaşadıkları sıkıntıların ekonomik boyutunun yanında çok önemli ve ciddi sorunlar yaşanan bir de sosyal boyutu bulunmaktadır.
İcralık olan çiftçimiz geçim sıkıntısı yaşadığından ve borçlarını ödeyemediğinden dolayı, Başbakan’ın her defasında vurgu yaptığı toplumu ve ülkeyi ayakta tutan en önemli yapı taşının “ailelerin” sarsıldıklarını hatırlatırım.
Başbakan bir demecinde; “aile toplumu ve ülkeyi ayakta tutan en önemli en sağlam tuğladır. O tuğla çekilip alındığında, o tuğla çürütüldüğünde kaçınılmaz olarak toplum çürüyecek, kaçınılmaz olarak ülke çürüyecektir.” demişti.
Sayın Başbakan, patates üreticilerimiz evlatları gözü önünde zam yapmadığınızı iddia ettiğiniz elektrik borçları yüzünden tutuklandığında, eşleri tarafından terk edildiklerinde, kaç tane tuğlayı çekip alıyorsunuz??? Çiftçimiz, sizin hükümetinizde borç batağında yüzmektedir. Çocuklarını okula gönderemediklerini söyleyen çiftçilerimiz vardır. Sizin sorumsuzluğunuz yüzünden, bugün maalesef intihar girişiminde bulunan çiftçilerimiz olduklarını bilmekteyiz. Kurtarın vekilim diye, çok sayıda telefon almaktayız. AKP iktidarında “üreten tüketen toplumdan, tüketen tüketen ve borçlanan topluma” geriledik.
Patates ürününün, ülke ekonomisindeki yeri ve önemini belirtmek için, komşu ülkelerde pazar araştırması ve geliştirilmesi hususunda ilgili bakanlıkla ortak bir çalışma yürütülmelidir. Acilen öncelikle çiftçilerimize depolarda kalan ürünleri için yeni bir pazar oluşturulmalı, elektrik borcu olan üreticilerimizin borçları ertelenmeli, yeni ekim dönemi için şimdiden çiftçilerimizin aynı sorunla karşılaşmaması için yeni pazarlar araştırılmalıdır.
Biz Cumhuriyet Halk Partisi Gurubu tarafından oluşturulan Patates Üreticilerimizin Sorunlarını gündeme taşımak için “Patates Üretilen bölgelerde” incelemelerde bulunup, gurup adına takipçisi olmak için görevlendirilmiş bulunmaktayız.
Bu görevin ilk adımını bugün burada atmış bulunmaktayız.
Ahmet TOPTAŞ Afyonkarahisar Milletvekili
Tanju ÖZCAN Bolu Milletvekili
Ramazan Kerim ÖZKAN Burdur Milletvekili
Doğan ŞAFAK Niğde Milletvekili
