Türkiye’de alanında ilk ve tek araştırma enstitüsü olarak dikkat çeken Niğde Patates Araştırma Enstitüsü, ıslah çalışmaları kapsamında incelediği patatesin DNA’sından yüksek verimli çeşitlerin yanı sıra, hastalıklara dayanıklı yerli türler geliştiriyor.
Türkiye’de İlk ve Tek Araştırma Enstitüsü olduğunu belirten Niğde Patates Araştırma Enstitüsü müdürü Uğur Pırlak; “bu zamana kadar yapmış olduğumuz çalışmalar neticesinde şuana kadar 10 adet yerli ve milli patates çeşidimizi ülke tarımına kazandırdık. Şuan itibariyle enstitümüz yemeklik patateslerle birlikte daha çok sanayilik çeşit geliştirmeye ağırlık verdik. Ülkemizdeki bu açığı kapatmak için şuanda Enstitümüzdeki uzman arkadaşlarımız sanayilik çeşit geliştirmek üzere çalışmalarına devam ettiklerini belirtti.
Niğde’de 5 yıldır Patates araştırma enstitüsü olarak markör yardımlı seleksiyon çalışmalarını gerçekleştiriyoruz diyen Pırlak; “ Son 5 yıldır da patateste markör yardımlı seleksiyon çalışmalarını gerçekleştiriyoruz. Yani Enstitümüzde patatesin DNA düzeyinde incelemeler yapıyoruz. Yapmış olduğumuz çalışmalar neticesinde bölgemize ve ülkemize adaptesi çok yüksek verim kalitesi çok fazla olan ve aynı zamanda hastalıklara dayanıklı yerli ve milli patates çeşitlerini geliştirmek üzere çalışıyoruz” dedi.
Patateste çok görülen siğil hastalıklarına ve Y virüsüne karşı Moleküler markörler kullanarak yerli ve milli patates çeşitlerini geliştirmeye çalışıldığını ifade eden Pırlak, “ Özellikle bizim bulunduğumuz bölgede çok fazla görülen Patates siğil hastalığı ve özellikle tohumluk bölgelerinde çok büyük bir sıkıntı olan Patates Y virüsüne karşıda Moleküler markörler kullanarak DNA düzeyinde şuan itibariyle enstitümüzdeki uzman arkadaşlarımız yerli ve milli patates çeşitlerini geliştiriyorlar. Avrupa’da bir çok ülkede bizim burada yaptığımız çalışmalar yapılmamaktadır. Biz Türkiye’de gerçekleştiriyoruz ve önümüzdeki bir iki yıl içerisinde de DNA düzeyinde yapmış olduğumuz hastalıklara dayanıklı patates çeşitlerimizi de ülke tarımına kazandırmış olacağız” dedi.
Enstitü Islah Genetik Bölüm Başkanı Levent Abdullah Ünlenen; “ patates araştırma enstitümüzde 20 yıldır bu ıslah çalışmalarını yürütmekteyiz. Ülkemizde patates ıslahı konusunda öncelikli olarak başlamış olduğumuz bu çalışmalarda yerli ve milli çeşitleri geliştirdik. Bu çeşitler tamamen doğal ve hiçbir şekilde genetiğiyle oynanmamıştır. Bu geliştirdiğimiz çeşitler ülkemize has çeşitlerdir. Genetik çalışmalarla birlikte ıslah çalışmalarımızı hızlandırdık ve daha hızlı zamanda amacımıza uygun çeşitleri geliştirmeyi hedefledik. Burada en önemli problem olan patatesteki hastalıklardı. Bizde bu yapmış olduğumuz çalışmalarda hastalıklara dayanıklı olan patates çeşitlerini bu sistemle belirleyip çiftçilerimize iletmeyi umuyoruz. Burada yaptığımız çalışmalarda çeşitlerimizin hastalıklara dayanıklı olup olmadıklarını belirliyoruz. Hastalıklara dayanıklı olan çeşitlerimizi tescil aşamasına getirerek yüksek verimle olanlarını biz tescile sunuyoruz. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde hem sanayilik, hem parmak patatese hem de cipse uygun ve bölgemiz için Y virüs hastalığına ve siğil hastalığına dayanıklı çeşitlerimizi çiftçilerimizin hizmetine sunacağız” dedi.
