<span style="font-size: 16px;"> <b style="line-height: 150%; text-align: justify;"><i><span style="line-height: 150%;">Akıllara Ölü Ozanlar Derneği’ndeki edebiyat öğretmeni rolüyle kazınan ve her oynadığı filmle izleyenlerin gönlünde taht kuran usta oyuncu Robin Williams’ın ölümüyle yeniden gündeme gelen Parkinson Hastalığı ile ilgili merak edilenleri Hisar Intercontinental Hospital Nöroloji Bölümü Uzmanı Doç. Dr. Göksel Somay’dan öğrendik…</span></i></b> </span> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"> </span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"></div> <span style="font-size: 16px;"> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><b><span style="line-height: 150%;">Parkinson Hastalığı nedir?</span></b></div> </span> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Parkinson hastalığının yavaş ilerleme özelliğine sahip olan, beyin hücrelerinde kayıp ile seyreden bir beyin hastalığı olduğunu dile getiren Doç. Dr. Göksel Somay; <i>‘Normalde insan beyninde belli bölgelerde kişinin akıcı ve koordine hareket etmesini sağlayan dopamini üreten beyin hücreleri vardır. Bu hücreler beynin substansiya nigra adı verilen belli bir alanında yoğunlaşmış halde bulunurlar. Dopamin substansiya nigra ile vücut hareketlerini kontrol eden diğer beyin bölgeleri arasında mesajlar ileten bir kimyasaldır. Dopamin üreten hücrelerin %60 ila %80’i kayba uğradığında yeterli miktarda dopamin üretilemez ve Parkinson hastalığının motor belirtileri ortaya çıkar.’</i> diye konuştu. </span></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><b> </b></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"></div> <span style="font-size: 16px;"> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><b><span style="line-height: 150%;">Bu Belirtileri Dikkate Alın!</span></b></div> </span> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Parkinson Hastalığı tanısını koyarken hatırlanması gereken en önemli şey, hastalığın dört ana belirtisinden ikisinin, nöroloji uzmanının tanıyı düşünmesini sağlamak için bir süredir bulunması gerekliliğidir. Hastalığın dört ana motor belirtisi: </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><b><span style="line-height: 150%;">Titreme veya tremor:</span></b><span style="line-height: 150%;"> El<span style="color: red;">,</span> kol ve bacaklarda ortaya çıkar.</span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><b><span style="line-height: 150%;">Bradikinezi:</span></b><span style="line-height: 150%;"> Hareketlerde yavaşlamadır. Yürürken kolları sallamama, ayakları yere yapışıkmış gibi yürüme görülür. </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:18.0pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Ayrıca yüz kaslarındaki mimiklerde azalma ve maskeli yüz görünümü oluşabilir</span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><b><span style="line-height: 150%;">Rijidite:</span></b><span style="line-height: 150%;"> Kollar, bacaklar veya gövdede katılık görülür.</span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><b><span style="line-height: 150%;">Postural instabilite:</span></b><span style="line-height: 150%;"> Denge sorunları ve muhtemel düşmelerdir. Kişi eskisi gibi dik duramaz, öne ya da yana </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:18.0pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">eğilerek hareket eder. </span></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Ayrıca; </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Koku duyusunda kayıp,</span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Kabızlık,</span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Düşük tonlu konuşma,</span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Uykuda ani hareketler, </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">El yazısında küçülme: El yazısında geçmiş yıllara göre aniden küçülme, yazılan harflerde küçülme, kelimeleri </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:18.0pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">adeta sıkışmış şekilde yazma görülür. El yazısında ortaya çıkan ani değişiklik Parkinson hastalığının belirtisi olabilir.</span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Düşük kan basıncına bağlı olarak baş dönmesi ve bayılma, Parkinson hastalığına bağlı olabilir.</span></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><b> </b></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"></div> <span style="font-size: 16px;"> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><b><span style="line-height: 150%;">Parkinson sadece yaşlılarda görülmez!</span></b></div> </span> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Görülme sıklığı her yıl 100 binde 11-14 kişi olan Parkinson Hastalığı tüm dünyada 10 milyon kişide; Türkiye’de ise yaklaşık 100 bin kişide görülüyor. Her yıl yaklaşık 10 bin civarında hastaya yeni teşhis konuluyor. Kişiye özel bir hastalık olan Parkinson’da ailede herhangi bir hikaye olmayabilir. Yaş ile ortaya çıkan beyin hücrelerinde kayıp ile seyreden bu hastalık; 50-75 yaş arasında daha fazla görülse de daha genç hastalarda da ortaya çıkabilir. Tüm hastaların %10’unda 40 yaş altında ve bunların da daha azı 20 yaş altında ortaya çıkar ki bunlar daha özel tip (ailesel gibi) Parkinson hastalarıdır. Yaklaşık %10 oranında hasta doğrudan doğruya anne ve/veya babasından hastalıklı bir geni alır ki bu hastalar genç hastalardır. Parkinson Hastalığı aslında genetik bir yatkınlık zemininde ortaya çıkar. Anne, babası veya ailesinde herhangi bir insan Parkinson hastası olmasa dahi genetik örgüsünden kaynaklı bazı yatkınlıkları olabilir. Büyük genetik çalışmalar gösteriyor ki bazı genlerdeki değişkenlikler bizi Parkinson hastalığına yatkın kılar. Ne oranda katkıda bulunduğu net olarak bilinemese de tarım ilaçları, özellikle kuyu suyu gibi suya karışanlar ve bazı toksinler gibi çevresel faktörlerin de de hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunan ek faktörler olduğunun üzerinde durulur. </span></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"> </span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"></div> <span style="font-size: 16px;"> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><b><span style="line-height: 150%;">Parkinson yavaş ama yıkıcı ilerler!</span></b></div> </span> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Parkinson ilerleyici bir hastalıktır ve dolayısıyla zaman ilerledikçe belirtiler kötüleşir ve hastanın yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenir. Ancak doğru tedavi sayesinde, çoğu hasta normal hayatını uzun yıllar boyunca sürdürebilir. Parkinson'un belirti ve bulguları saptanır saptanmaz tıbbi görüş almak önemlidir; böylece tedavi seçeneklerini en iyi şekilde değerlendirmek mümkün olur.</span></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><b> </b></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"></div> <span style="font-size: 16px;"> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><b><span style="line-height: 150%;">Parkinson Hastalığının tedavisinin ana hedefi hastanın yaşam kalitesini artırmaktır!</span></b></div> </span> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Parkinson hastalığında tanı klinik değerlendirme ile konulur. Bu tanı için, hastanın hikayesinin dinlenmesi, nörolojik muayene ve Levodopa tedavisine alınan yanıt, kriterleri oluşturur. Tanı koyduracak bir kan testi yoktur. Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve Magnetik Rezonans (MR), tipik Parkinson hastalığına ilişkin bulgu vermez; bu incelemeler daha çok beyin tümörü, damar tıkanıklıkları gibi diğer hastalıklardan ayırt edilmesinde kullanılır. Halihazırda Parkinson’u iyileştirmek mümkün değildir, ancak Parkinson semptomlarını hafifletme konusunda etkili olan çeşitli tedaviler mevcuttur. Bunlar; </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Tanıyı erken koyup tedaviye erken başlamak </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Ana hedefi hastanın yaşam kalitesini artırmak olarak belirlemek, </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Hasta ve yakınlarının tedaviye uyumunu sağlamak, </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">İlaçların alınacağı zamanı ve gıdalarla ilişkisini öğretmek, </span></span></div> <div style="margin-top:0cm;margin-right:0cm;margin-bottom:0cm; margin-left:53.25pt;margin-bottom:.0001pt;text-align:justify;text-indent:-35.25pt; line-height:150%;"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">•<span style="line-height: normal;"> </span></span><span style="line-height: 150%;">Düzenlenen tedavi şemasını dikkatle uygulamaktır. </span></span></div> <div style="margin-bottom:0cm;margin-bottom:.0001pt;text-align: justify;line-height:150%"><span style="font-size: 16px;"><span style="line-height: 150%;">Günümüzde kullanılan ilaçlarla Parkinson Hastalığının belirtilerini hafifleterek hastanın günlük yaşam kalitesini artırmak hedeflenir. Hastanın yaşı, hastalığın dönemi ve kullanılan ilaçların yan etkilerine göre tedavi planı hazırlanır. Amaç beyinde seviyesi azalan dopamin seviyesini artırmaktır. Hastalığın erken döneminde dopamin tükenmeden verilen, dopamini daha uzun süre kullanmasını sağlayan, dopamin içeren veya dopamin alıcı bölgeleri tutacak ilaçlar kullanılır. Ayrıca hareket dışında depresyon veya demans ortaya çıktığında da ek ilaçlar kullanılması gerekebilir. Parkinson Hastalığının cerrahi tedavisinde ablatif tedavi denilen hastalıktan sorumlu alanların yakılması (talamotomi) ve Derin Beyin Stimulasyonu (DBS) olarak adlandırılan beyin pili uygulaması yapılır.</span></span></div>