Eylül ayı ile birlikte kışın gölgesi görülmeye başlandı. Gölgeyi gören kadınlarda kış hazırlıkları telaşı artıyor. Turşu kurulmalı, erişte kesilmeli, kışlık yufka yapmalı, tarhana kurutulmalı... Nereden başlamalı, e tabii ki domatesin ve biberin mevsimi geçmeden salça yapmaya koyulmalı. Market raflarından seçmesi daha kolay ama, katkısız ve doğal olanı bulmak zor. Öyleyse koyulmalı işe.. Bursa ve Bafra'dan gelen biberler ve genelde Altunhisar ilçesinde organik olarak üretilen mis gibi lezzetli domatesler sabahın erken saatlerinde Niğde Belediyesi'nin yeni faaliyete geçirdiği modern halinde satıcı ve alıcıyı buluşturuyor. Ev yapımı salça, organik olması nedeniyle mutfakların vazgeçilmez yiyecekleri arasında yer alır. Kış aylarına hazırlanan evin hanımı ve beyleri, sezonu açılan salçalık ürünleri almak için pazara akın akın geliyor. Niğde’de her yıl olduğu gibi bu yıl da Ağustos ayı ile birlikte evlerin bahçelerinde ya da sokaklarda yanan ateşin üstünde kaynayan bir salça kazanına rastlamak olası hale geliyor. Komşu dayanışmasının ve işbirliğinin daha görünür olduğu salça yapım işi aynı zamanda keyifli sohbetlerin yapıldığı, yemeklerin birlikte yenildiği bir şölen haline geliyor. Niğde'nin gerek şehir merkezinde gerek köylerinde salça özel bir yere sahip. Verimli toprağından, havasından, suyundan mıdır bilinmiyor ama, yörenin salçasının kendine has kokusu ve lezzetinin olduğu, yapanlar tarafından iddia ediliyor. Bu zahmetli işte zamanla bazı alışkanlıklar değişmiş . Örneğin eskiden kevgir kullanılırken artık domatesler makineden geçiriliyor. Bu da tabii tercihe göre değişiyor, az da olsa kevgir usulüne göre yapanlar hâlâ var. BU HAFTA FİYATLAR Salçalık biber ve domates fiyatları hakkında bilgi veren Esnaflardan Ufuk İkiz, “Salçalıklarımız bu hafta itibariyle satışa hazır. Biberlerimizin torbası genelde 25 – 27 Kilo arası geliyor. Kasa domateslerimizin kilosu da kasadan kasaya değişiyor. Biberin torbası 75 TL’den, Domatesin kasası ise 25 TL’den satışa hazır halde bekliyor” dedi. SALÇALIK BİBER VE DOMETESLERİ ÇEKİYORUZ Domates ve biber çekimi yapan Niğde sebze hali esnaflardan Mustafa Güler, "Salça sezonu açıldı. Salça çekimini kilosu 40 kuruştan yapıyoruz. Domates, biber her türlü salça çekimi yapıyoruz. Kabuğunu ve çekirdeğini ayırt ediyoruz. Talepler günlük gelmeye başladı ve okulların açılmasına az bir zaman kala hızlanıyor. Bundan sonra da yoğun bir şekilde gelmeye devam edecek. Salça çekimi yaklaşık 1 ay sürer” dedi. SALÇANIN YAPILIŞI Niğdeli bir evin beyi Ömer Kesek, şunları söyledi Olgunlaşmış domatesler bol su ile yıkanır. Yıkanan domatesler üçe dörde bölünüp ister makineden ister kevgirden geçirilir. Domatesin cinsine göre elde edilen salça miktarı değişebilir. Sulu domateslerin salçası az olur. Etli domatesler salça için daha uygundur. 10 kilo domatesten aşağı yukarı 1-2 kilo salça yapabiliyoruz. Bu işlemden sonra posa atılır ve asıl zahmetli iş başlar. Büyük bir kazan ya da tencereye salça olacak malzeme konulur ve yanan odun ateşinin üstüne konulur. Ateş çok önemlidir. Ne çok harlı, ne de çok zayıf. 3-4 saat sürecek karıştırarak pişirme aşamasına gelinir. Uzun ve büyük bir tahta kaşık yardımıyla dibi tutmasın diye karıştırılır. Zamanla üzerinde çıkan kabarcıkların elinize yüzünüze sıçramamasına dikkat etmek gerekir. Aksi halde can yakar. Artık belli bir kıvama gelen salçaya tuz ekleme zamanıdır. Tuzun sona doğru atılması da önemli. Çünkü; yapım işleminin ilk zamanlarında atılırsa kabarcık oluşumu ve sıçraması daha çok oluyor. Kıvamına gelmiş salça kavanozlara sıcak olarak konulur ve kapağı kapanarak ters çevrilir. Bundan sonrası size kalmış. Yemeklerde kullanabilir, kahvaltıda tüketebilir ya da harika soslar hazırlayabilirsiniz" dedi. SALÇANIN FAYDALARI Katkısız hazırlanan salça, domatesin ihtiva ettiği sağlığımız için son derece yararlı Likopen maddesinden bolca içerir. Likopen vücudumuz tarafından üretilmeyip çeşitli besinlerle vücuda alınan güçlü bir antioksidandır. Araştırmalara göre, likopen zarar görmüş hücreleri onardığı için prostat kanseri, sindirim sistemi, meme kanseri, mide kanseri ve kan kanserini engellemiştir. Ayrıca kadınlarda kalp ve damar hastalığını koruyucu etkiye sahiptir. Toronto Üniversitesinin yaptığı bir araştırmaya göre likopen ; LDL kolesterolün oksidasyonunu baskılayarak koroner kalp hastalığı riskini azaltmaktadır.