Niğde Valiliği geçtiğimiz hafta Niğde’de yaşanan ishal vakalarından dolayı yüzlerce vatandaş hastanelerin acil servisine başvurmuştu. Konu yerel gazeteler ve sitemizde yayınlanmıştı. Dikkatler, iddialar ve şüpheler içme suyu üzerine oldu. Bunun üzerine Niğde Belediyesi ve İl Halk Sağlık Müdürlüğü açıklama yapmış ve tahlillerin düzenli olarak yapıldığını ve yine tahlil örnekleri alındığını ve inceleneceğini belirtmişlerdi. Bugün konu ile ilgili Niğde İl Halk Sağlığı Müdürlüğünün açıklamaları esas alınarak Niğde Valiliğinden konu ile ilgili yazılı bir açıklama geldi. Açıklamayı okuyunca, Niğde Halk Sağlığı Müdürlüğünün konu ile ilgili çalışmaları yaptığını ilk üç paragraftan anlaşılıyor. Ancak, bu ishal vakasının nedeni konusunu bizler anlayamadık. Bu açıklama geçmişte ilaçların içinden çıkan ama hiç anlayamadığımız ilaç prospektüslerini (kullanım talimatı) aklımıza getirdi. Gerçi onlar bile çıkan yönetmelik ile düzenlendi. Valilik tarafından ishal vakası ardından yapılan açıklama aynen aşağıda, ishal vakalarının sebebini anlayan okurlarımızın aşağıya yorum olarak yazmalarını rica ediyoruz. AÇIKLAMA ŞÖYLE ; Niğde ilinde 10 kasım 2012 tarihinde akşam saat 10:00 civarı duyumu alınan ishal vakalarındaki artışın 11 kasım 2012 tarihinde devam etmesi üzerine Niğde Belediyesi su görevlileri ile iletişime geçilmiş, su kesintisi , depo durumları , şebeke yönünden bir sorun olup olmadığı sorgulanmış, Belediyemizden sadece İlhanlı mahallesine yönelik bir çalışma olduğu bilgisi alınmıştır. 11/11/2012 tarihinde uç bakiye klor seviyelerinin en üst seviye olan 0,5 ppm üzerinde tutulması hususunda Niğde Belediyesine bilgi verilmiş ve 12/11/2012 tarihinde yazı ile gönderilmiştir 12 kasım 2012 tarihinde ili temsil edecek toplam 18 noktadan bakteriyolojik inceleme yapmak üzere su numunesi alınmış, aynı gün hastaneye başvuran 6 hastadan dışkı örnekleri alınarak Ankara Halk Sağlığı Labaratuvarına gönderilmiştir.13 kasım 2012 tarihinde inceleme yapılan 18 numunenin bakteriyolojik olarak temiz çıktığı bilgisi Niğde Halk Sağlığı Labaratuvarından alınmış, aynı gün muhtelif 10 noktadan daha su numunesi alınmıştır. 14 kasım 2012 tarihinde alınan 10 su numunesinin yine bakteriyolojik temiz olduğu bildirilmiştir.15 kasım 2012 tarihinde akşam saat 16:00 civarı Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü Erken Uyarı Yanıt ve Saha Epidemiyolojisi Daire Başkanlığı ile irtibata geçilmiş, gönderilen 6 dışkı numunesinden 2 tanesinde Nöro virüs denilen ilimiz imkanları ile tanı konulamayan viral bir etkenin ürediği bilgisi alınmıştır. Günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ishal etkenleri bakteriel etkenlerden viral etkenlere doğru kayma göstermekte olup, bu viral etkenlerden bir tanesi de noro virüslerdir. Norovirüs, mide ve bağırsakları etkileyerek gastroenterite (ishal) yol açan önemli etkenlerdendir. Noro virüsler şartlara (donmaya ve 60 dereceye kadar ısıya) nisbi olarak dirençlidir. Klora karşı dayanıklıdır. 10 ppm (mg/lt) klor ihtiva eden su şebekelerinde dahi virüsün canlılığı devam edebilir. Asıl bulaşma yolu fekal oral (dışkı-ağız)yoludur. Bu şekilde dışkı ile kontamine su (içme suyu ya da havuz) ve yiyeceklerle bulaşma olabileceği gibi insandan insana temas ile de doğrudan bulaşma olabilmektedir. Fekal oral(dışkı-ağız) yol dışında, virüs içeren kusmuk partikülleri yoluyla da bulaşma meydana gelebilmektedir. 1997-2000 yılları arasında CDC'ye rapor edilen norovirüs salgınlarının %57'sinin gıda kaynaklı, %16'sının insandan insana yayılım, %3'ünün su kaynaklı olduğu bildirilmiş, %23'ünde ise bulaşma kaynağı tespit edilememiştir. İnsandan insana bulaşması kolaydır ve infeksiyöz dozu(hastalandırma) çok düşüktür. Bir kişiyi infekte etmek için 10-100 viral partikül yeterlidir. Çevrede (cansız yüzeylerde) birkaç güne dek stabil kalabilmektedir. Kısa süreli bağışıklık bıraktığı için salgınlarda duyarlı insanların %50'den fazlası etkilenebilir. Su ve gıdalar dışındaki salgınlarda genellikle hastaneler, bakım evleri, gemiler, askeri kışlalar ve okullar gibi kapalı ortamlarda yaşayan insanlar etkilenir. Salgınlar genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden sonlanır. Norovirüslerle herkes enfekte olabilir. Öncelikle büyük çocuklar ve erişkinler enfekte olurlar. Tüm yıl boyunca görülebilir ancak ılıman bölgelerde genellikle kış aylarında insidansı daha yüksektir. Rotavirüslerden sonra, akut infantil(yeni doğan) gastroenteritin ikinci önemli sebebi Norovirüs, sadece Amerika'da yılda yaklaşık 23 milyon akut gastroenterit olgusuna neden olmaktadır. Bu sayı ile viral gastroenteritler (özellikle norovirüs) soğuk algınlığından sonraki bildiren en sık salgın hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Norovirüs ile ölüm bildirilmemiştir KLİNİK VE BELİRTİLER İnkübasyon periyodu 12-72 saat arasında değişmekle birlikte genellikle 24-48 saattir. Belirtiler kramp şeklinde karın ağrısı, bulantı, kusma ve diyare şeklindedir. Diyare genellikle günde 4-8 kez olmak üzere sulu ve kansızdır. Bazı hastalarda yüksek ateş, baş ağrısı, halsizlik ve ekstremite ağrısı görülebilir. Hastaların çoğu 2 ya da 3 günde iyileşir. Çocuklar ve yaşlılarda dehidratasyon(su kaybı) meydana gelebilir ve hastane yatışı gerekebilir. Hastalığın ilk 24-48 saati içinde dışkıyla virüs atılımı maksimum düzeydedir. Bazı vakalarda iki-üç haftaya kadar dışkıda virüs tespit edilebilmektedir. İyileşme genellikle tamdır ve uzun dönemde herhangi bir sekele yol açmamaktadır. Hastalık esnasında ve sonrasında bazen hiçbir belirti olmaksızın kişi uzun dönem virüs taşıyıcısı olabilmektedir. Gönüllüler üzerinde yapılan çalışmalara göre infeksiyonların %30'u asemptomatik geçirilmektedir. TEDAVİ Norovirüslere karşı spesifik bir tedavi ve koruyucu aşı henüz yoktur. Hastalık genel olarak kendini sınırlar niteliktedir. Çoğu insan hasta olduktan sonra üç gün içerisinde eski sağlıklarına kavuşur. İshal ve kusması olan hastaların, su kayıplarını önlemek için bol miktarda sıvı almaları gerekmektedir. Ciddi rehidratasyonun görüldüğü küçük çocuklar ve yaşlılarda, intravenöz sıvı replasmanı(serum)verilmesi gerekebilir. Baş ağrısı, kas ağrısı ve bulantı için semptomatik tedavi yararlı olabilir. Norovirüs Salgınlarında Korunma Tedbirleri: • Salgın içme suyu kaynaklı ise enfekte suların tüketimi önlenmeli veya sular kaynatılarak tüketilmelidir. Enfekte olan sularda virüs 2-4 hafta kadar kalabilir. • Salgın gıda kaynaklı ise kaynağın tüketiminin hızla engellenmesi gerekmektedir. Norovirüsle enfekte insanlar, yiyecek, su ya da diğer nesneleri kontamine edebilecekleri işlerden kaçınmalıdırlar. • Etkilenen hastane çalışanları, bakım işi yapanlar ve gıda işinde çalışanlar, semptomları tamamen geçtikten en az 48-72 saat sonra ve haftalarca devam edebilecek virüs yayılımı hakkında eğitildikten sonra işe başlayabilirler. • Hastanede izlenen olgular için hastaların izole edilmesi ya da benzer vakaların aynı odada izlenmesi uygun bir yaklaşımdır. • Salgının kaynağı ne olursa olsun eller sık sık yıkanmalıdır (özellikle tuvalet sonrası, bebek bezi değişimlerinden sonra, yemekten önce ve sonra, yemek hazırlamadan önce ve sonra, şüpheli temastan sonra vb.). Eller bol su ve sabunla yıkanmalıdır. Sıvı sabun tercih edilebilir. Alkol bazlı jeller ve kolonya kullanımı faydalı olabilir. • Tuvaletlerdeki kusmuk ve/veya gaitalar su ile temizlenip uzaklaştırılmalı ve dezenfektanlarla temizlik yapılmalıdır. Kontamine olabilen kapı kolları, musluklar, lavabolar vb. yüzeyler tamamen temizlenip, dezenfekte edilmelidir. Bu amaçla hipoklorit içeren dezenfektanlar kullanılabilir. Kontamine alanların temizlenmesi sırasında eldiven ve yüz maskeleri kullanılmalı, eller sık yıkanmalıdır. • Hastaların giysi ve çamaşırları ayrı yıkanmalıdır (sıcak su ve deterjan ile). Kontamine yatak örtüleri en az 70° C de, tercihen çamaşır suyu içeren deterjanlarla yıkanmalıdır. Niğde hastanelik oldu… Bor zaten hastaydı… ÖNCEKİ HABERİMİZ TIKLAYIN Niğde'de İçme Suyu Tahlilleri Yapılıyor ÖNCEKİ HABERİMİZ İÇİN TIKLAYIN