Türkiye ekonomisinde koronavirüs seferberliği kapsamında Niğde Ticaret ve Sanayi Odası Şevket Katırcıoğlu Bloomberg HT'ye özel kaleme aldı... COVİD-19 Salgını ile başlayan sorunun parça parça yayıldığı gelişmelere tanıklık ediyoruz. Uluslararası hareketliliğin azalması, evden çalışma sistemlerinin yaygınlaşması, ticaretin daralması ekonomilerin küçülmesi gibi sorunlar birbirini tetikleyerek olayın sağlık sisteminden çıkıp ekonomik boyutlarıyla da ele alınmasını zorunlu hale getiriyor. Salgının potansiyel seyrinin bilinmemesi ise durumu belirsizlik boyutlarına taşıyor. Bu süreçte adeta sisli bir yolda esnek hareketlerle ekonomik çözümlemelere ihtiyaç duyuluyor. Hükümetimizin aldığı ekonomik tedbirler özellikle kısa ve esnek çalışma modellerinin geliştirilmesi, SGK primleri ve vergi ödemelerinin ötelenmesi gibi çözümler bazı avantajlar sunuyor. Ancak daha büyük olabileceğini düşündüğüm bir tehlike Birleşik Milletler Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), tarafından da ifade ediliyor. FAO bu yılın verimli geçeceğini ifade etmesine rağmen koronavirüse karşı alınan önlemler yüzünden kimi ülkelerde gıda sıkıntısının yaşanabileceği uyarısında bulundu. Bu uyarı bizim gibi tarım ülkelerinde tarımsal istihdam konusunda yaşanabilecek atalet ve bunun üzücü bir sonucu olarak üretim kısılması ile ifade edilebilmekte. Esnekliği düşük tarım ürünlerinde kısılan üretimin tarımsal ürün fiyatlarına yansıması ihtimaline karşın alınan bazı önlemler de mevcut. Niğde bölgesini yakından ilgilendiren patates ithalatı fiyat dalgalanmalarını önleme adına güzel bir çözüm gibi düşünülüyor. Ancak alınan önlemlerin potansiyel sonuçları da düşünülmeli. Bu bağlamda çiftçinin önümüzdeki süreçte kadim bir gıda ürünü olan patates üretiminden vazgeçmesi daha büyük tehlikeleri barındırıyor. Benzer sorunla karşılaşan çeşitli ülkeler bu duruma alternatif çözümler geliştirmiş durumda. Örneğin acil durumlarda hükümetlerin küçük üreticilerden ürünlerini satın alması veya ürünün taban fiyatının belirlenmesi bu konuda atılan çeşitli proaktif çözümler arasında. Ülkemizde buğday, arpa ve bakliyat için uygulanan taban alım fiyatının arttırılması ilgili tarım ürünlerine verilen desteği açıkça gösteriyor. Bölgemizin önemli bir değeri olan patates de elbette bu ilgiyi hak ediyor. Üstelik Sayın Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Türkiye'de vatandaşların gıda arz güvenliği konusunda endişelerinin olmaması gerektiğini söylüyor. Bunun uzun vadede korunması için gerekli önlemlerin alınması ise oldukça önemli. Tarım sektöründe yaşanabilecek olası sorunlara destek olmak için düşük faizli kredi desteği verileceği, çiftçilerin kullandığı kredilerin bir kısmının sübvanse edileceği ve hazineye ait mevcut tarım arazilerinin kullanımının önünün açılması ifade edildi. Ancak paydaşlarımızdan aldığımız dönüşler uygulamada bu düzenlemelerin yeteri kadar etkin şekilde kullandırılmadığı yönünde. Bu hususta işlerliğin arttırılması hiç şüphesiz arzu edilen sonuçların alınmasını sağlayacaktır. Tarihi boyunca zorluklarla karşılaşan ülkemiz özellikle ekonomik krizlere çok alışkın. Spekülatif Döviz ataklarının yaşanması ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan makroekonomik dalgalanmalar, daralan ekonomik koşullar, iş yapışın zorlaşması ve benzeri sorunlar elbette ekonominin tüm paydaşlarını zorlayacaktır. Ancak alınacak etkin tedbirlerle bu sürecin bir nebze kolaylaştırılması mümkün gözüküyor. Diğer yandan artık eskiye dönüşün olmayacağı birçok yetkili tarafından detaylı olarak ifade edildi. Kademeli olarak artırılan ve azaltılan önlemler ile salgının potansiyel etkilerinin önümüzdeki dönemde birçok sektörde işleyişin değişmesine neden olacağı söylenebilir. Bu bağlamda gıda tarım ve hayvancılık, sağlık, endüstriyel yapı gibi sektörlerin önemli fırsatlar sunması muhtemel gözüküyor. Bu sürecin en az kayıpla atlatılması için en önemli üretim faktörünün başında girişimci geliyor. Ülkemiz, girişimcilerinin cesaretleri ile değişen iş yapış şekilleriyle başa çıkmakta bizlere yardımcı olacaktır. Mümkünse aşı geliştirme çalışmalarının hızlı bir şekilde tamamlanması veya en azından daha etkili tedavi protokollerinin geliştirilmesi hepimizin umudu. Şevket KATIRCIOĞLU Niğde Ticaret ve Sanayi Odası