Bor Karma OSB'de geçtiğimiz haftalarda temeli atılan Güneş Panel ve Hücre Fabrikası CEO'su Serhan Süzer kişisel bloğunda bu yatırımı yorumladı. Kaynak ; https://www.serhansuzer.com/tr/enerji-bagimsizliginin-temelini-nigde-borda-attik Enerji bağımsızlığının temelini Niğde Bor’da attık başlıklı ilginç yorum yazısı aynen aşağıda... Niğde Bor’da hayata geçirmek üzere, donanımlı uzmanlardan oluşan ekibimizle uzun süredir üzerinde çalıştığımız ve yatırımlarımıza karşılık ‘Süper Teşvik’e layık görülen “Enerji Bağımsızlığı için %100 Yerli Güneş Paneli” projemizin temel atma törenini, Enerji Bakanımız, Niğde Milletvekilimiz, Niğde Valimiz ve değerli kamu yetkililerinin katılımıyla 11 Mart 2019 tarihinde gerçekleştirmenin onurunu yaşıyoruz. Daha önce Niğde Bor’daki “Entegre Güneş Paneli Üretim Tesisi” projemizle ilgili birçok yazı kaleme aldım. Bu yazıların linklerini aşağıda bulabilirsiniz: https://www.serhansuzer.com/tr/enerji-bagimsizligi-icin-100-yerli-gunes-paneli https://www.serhansuzer.com/tr/turkiye-enerji-bagimsizligi-icin-100-yerli-gunes-paneline-kavusuyor https://www.serhansuzer.com/tr/turkiye-icin-milat-niteliginde-bir-gunes-enerjisi-projesi Bu yazıları özetlemek gerekirse, yaklaşık 6 senedir hayalini kurduğum, 2 yıl önce teşvik için başvurduğumuz ve geçen sene Haziran ayında resmi gazetede yayınlanarak 4,2 milyarlık teşvike hak kazandığımız bu projemizde ilk somut adımı geçtiğimiz Pazartesi temel atarak atmış olduk. Niğde’deki temel atma törenini aslında uzun süredir planlıyorduk. Fabrikamızın temelini atmak için kafamızdaki tarih Mayıs ayıydı. Niğde Milletvekili Yavuz Ergun birkaç hafta önce beni arayıp “Serhan Bey, Enerji Bakanımız Fatih Sönmez ilimize 11 Mart’ta gelecek. Temel atmanızı bu tarihte yapabilir miyiz?” diye sorunca; kendisine temeli aslında Mayıs ayı gibi atmayı planladığımızı, ancak böyle bir talepleri varsa elbette erkene alabileceğimizi söyledim ve ekip arkadaşlarımla konuştuktan sonra teyit için geri arayacağımı belirttim. 2 ay öne çekilen açılış için yoğun hazırlık Ekipteki ilgili yöneticilerimiz ve sahayı hazırlayacak müteahhit firmayla görüştükten sonra Niğde milletvekilini arayıp sürenin oldukça kısıtlı olduğunu ancak ekip olarak açılışı 11 Mart’a yetiştirebileceğimize inandığımızı söyledim. “11 Mart’taki açılış hayırlı olsun” diyerek sözlerimi tamamlayıp teyitleştikten sonra ekibi tekrar arayıp aksiyona başladığımızı söyledim ve hazırlıkları başlattım. Bir Türkiye klasiği olarak hazırlıkların son güne kadar sürdüğünü söyleyebilirim. Keşke Almanlar gibi her şeyimiz planlı programlı ilerleyebilse. Ancak maalesef Türkiye ortamında bu mümkün olamıyor. Neyse ki açılışa çok kısa bir süre kala da olsa, havaların iyi gitmesinin de yardımıyla sahayı yetiştirebildik. Burada hem müteahhit firmanın patronu Serdar Bey, hem de organizasyon firmasının patronu bir başka Serdar Bey’in bizim ekiple koordineli bir şekilde sıkı çalışmalarının hayli etkili olduğunu söyleyebilirim. Niğde Özel İdare’nin arazimize ulaşacak yollarla ilgili yaptığı insanüstü çalışmanın da sahayı hazırlamamıza büyük katkısı oldu. Özetle yapılacak işleri yetiştirebilmek için herkes elbirliğiyle gece gündüz çalıştı. Ben de açılış hazırlıkları için bu süre zarfında bir kez Niğde’ye gittim. İlgili bütün taraflarla görüşüp her şeyin planlandığı gibi ilerlediğini görünce rahatladım. Son birkaç gün, sahayı temel atma törenine hazırlayan ekibin tümü artık rahatlamıştı ve üzerimize düşen son işleri yapmaya koyulduk. Kafamızdaki tek soru işareti, hava tahminlerinde rüzgar hızının açılış sırasında çok yüksek olacağının belirtilmesiydi. Böyle şiddetli bir rüzgarda sandalyeler bile uçuşabilirdi. Bu konuda alınacak önlemleri ve yedek planlarımızı konuştuk. Artık açılışa hazırdık. 11 Mart Pazartesi gerçekleşecek temel atma töreni için bir gün önceden mali müşavirimiz Bora Bey ve kameraman Evren Bey ile birlikte Ankara üzerinden Niğde’ye gittik. Ve temel atma töreni heyecanı ertesi sabah erkenden başladı. Bol mesajlı açılış konuşmam Saat 9.00’da önce ekip olarak valilikteki koordinasyon toplantısına katıldık. Oradan çıkıp hep birlikte temel atma töreninin gerçekleşeceği arazimize geldik. Tetkiklerden ve son rutin kontrollerden sonra kokteylin yapılacağı masalardan birinin üzerinde konuşmamı yazmaya koyuldum. Vakitsizlikten daha önce hazırlanamamıştım. Sorun değildi, çünkü söyleyeceklerim kafamdaydı. Yarım saat içinde konuşmamı kağıda döktüm. Aslında hiçbir yazı falan olmadan kafamdakileri aktarmayı planlıyordum, ancak kalabalık bir protokole karşı önemli konulara değinecek olmamdan dolayı hiçbir şeyi atlamamak adına aklımdakileri not etmemin daha doğru olacağını düşündüm. Birçok mesaj içeren açılış konuşmamın videosunu sizlerle paylaşmak isterim: Daha iyi anlaşılabilmesi için konuşmanın tam metnini ve verdiğim mesajların açıklamasını da aşağıda sizlerle paylaşıyorum (ek açıklamalarımı mesajların hemen altında parantez içinde bulabilirsiniz): Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim ve kıymetli katılımcılar, Öncelikle teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Proje bazlı teşvik sistemini hayata geçirerek yatırımımıza çok önemli katkılar sağlayan ve himaye eden Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Fatih Dönmez’e, Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Sayın Mustafa Varank’a, Maliye ve Hazine Bakanımız Sayın Berat Albayrak’a, Ticaret Bakanımız Sayın Ruhsar Pekcan’a, Ekonomi Eski Bakanımız Sayın Nihat Zeybekçi’ye, yatırım hazırlık ve planlama süreçlerimizde ilgi ve desteklerini her zaman yakinen hissettiğimiz Niğde Valisi Sayın Yılmaz Şimşek’e, Niğde Milletvekilleri Sayın Yavuz Ergun ve Selim Gültekin’e, Bor Belediye Başkanı Sayın Sıtkı Erat’a teşekkürlerimi ifade etmek isterim. (Burada kimseyi atlamamak için yukarıdaki teşekkür paragrafını direkt notlarımdan okudum.) Şimdi gelelim projemize… Süper Teşvik alan 19 firmadan biriyiz. Aldığımız Süper Teşvik 4,2 milyar TL civarında. (Burada iki rakam karışıyor. Teşvike konu olan yatırım tutarı 3,8 milyar TL, alınacak teşvik yaklaşık 4,2 Milyar TL civarında). Teşvikle ilgili yanlış bir algı var. Herkes milli piyango vurmuş gibi algılıyor. Bu algı doğru değil. Bu teşvik, 700 milyon dolarlık yatırımı yapıp üretime geçtikten ve satışa başlayıp gelir elde ettikten sonra, vergi ve operasyonla ilgili diğer konularda geçerli olacak. (Durum tam da böyle. Herkes devletin bize direkt para verdiğini konuşuyor, bilinçli veya bilinçsiz olarak bu algıyı yayıyorlar. Bu doğru değil. Biz ancak 700 milyon dolarlık yatırımı yapıp fabrikayı devreye aldıktan ve vergi, diğer gümrük ve elektrik gibi yükümlülükler doğduktan sonra bu teşviki belirlenen limitler çerçevesinde kullanabileceğiz. Yani yatırım olmazsa teşvik de olmaz. Ciddi bir ekonomik buhrandan geçtiğimiz şu dönemde soruyorum. Acaba kim böyle bir yatırıma bu dönemde girişir?) Bu tip stratejik yatırımlarda böyle yüklü bir sermayeyi ülkemize çekebilmemiz için teşvik mekanizması gerçekten kritik. Bu fabrikanın yatırımıyla ilgili uzun bir hazırlık sürecinden sonra her konuda hazırız ve bugün de temelini atıyoruz. Burada tek ihtiyacımız, işlerimizi hızlandırmak ve sağlam bir finansman yapısıyla bu işi devam ettirebilmek için yabancı sermayenin ülkemize girişini kolaylaştırmak. Burada Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na talebimizi aktardık, onlardan son bir onay bekliyoruz. (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan izni aldıktan sonra yabancı sermaye sürecini tamamlayacağız. Bu dönemde böyle bir kapitali ülkemize kazandırabilmek için gerekli olan yapılandırmayı tamamlayabilmemiz için bu izni almamız şart. Güzel haberleri bekliyoruz.) Proje alanımız yaklaşık 620 dönüm. Yani yaklaşık 85 futbol sahasına tekabül ediyor. (Bir gün önce Ankara’da Deniz’i gördüm. Bu soruyu Deniz sordu. Deniz’i bir önceki blog yazımdan hatırlarsınız. Runatolia’da tekerlekli sandalyesini Adım Adım dostlarıyla birlikte ittiğim harika çocuk. Hemen hesapladım. İnsanların kafada canlandırabilmeleri için de bu örneği konuşmamda kullanmaya karar verdim.) Herkes bu kadar büyük bir arazide ne yapacağımızı soruyor, ben de onlara kristal teknolojide ingot, wafer, hücre ve modül üretimi gibi 4 önemli prosesin bir arada olduğu dev bir tesis kuracağımızı hatırlatıyorum. Esasında alanımız 2 GW’lık üretim için yeterli. Dolayısıyla başlangıçta planan 1 GW’lık kapasitenin gerekirse 2 katına çıkacağız. (İleride talep patlamasından kapasiteyi 2 GW’a taşımayı umuyorum.) Bu yatırımı gerçekleştirirsek Niğde Türkiye’de güneş enerjisinin merkezi olacak, Türkiye de güneş enerjisinde Dünya konjonktüründe önemli merkezlerden biri haline gelecek. (Kafamızdakileri gerçekleştirebilirsek varılacak nokta zaten bu olacak.) Fabrikamızda 1.500 kişi istihdam etmeyi planlıyoruz, bizim çekim gücümüzle birlikte, 1. sınıf güneş enerjisi firmalarıyla birlikte buradaki istihdam 5.000’e çıkacaktır. Burada sizlere iki mesaj vermek istiyorum. Öncelikle işe alımlarda kriterimiz liyakat olacak. Yani kim işinde iyiyse, kalifiyeyse, iyi karakterli ve çalışkansa onu işe alacağız. Bu kriterlere uymayan benim yakınlarım dahi işe giremez. Bu konuda duruşumuz nettir. İnsan kaynakları alanında herkes için aynı olan prosedürü işleteceğiz. (Bu konuda kesinlikle taviz vermeyeceğiz. Kimse bize yakını, köylüsü, amca çocukları diye gelmesin. Konuşmamda belirttiğim gibi herkes için aynı insan kaynakları prosedürünü işleteceğiz. İşinde kalifiye olmak yetmeyecek. Karakter testi de yapacağız. İyi ve pozitif karakterli kişileri işe alacağız.) İkinci mesajım da biz burayı güneş enerji üssü yapmak istiyoruz ve bizimle birlikte buraya gelecek inverter, solar kablo, konstrüksiyon ekipmanları ve batarya sistemleri üreten 1. sınıf firmaların etrafımızda toplanmasını istiyoruz. “Güneş Enerjisi İhtisas Alanı” olarak belirlenen bizim alana sektör dışı firmaların veya sektörde hiç bilinmeyen ikinci, üçüncü sınıf firmaların toplanmasına kesinlikle karşıyız. Sektör dışı bakliyat, patates ve deri firmalarının Bor OSB’nin diğer tarafında konuşlanması ve 1. sınıf güneş enerji firmalarının da bizim tarafta toplanması gerekir. Doğru planlama budur. Bu konuda gerekli taleplerimizi de ilgili mecralara bildirdik. (Bu konuda Bor OSB müdürünü defalarca uyarmama rağmen –ki bana her seferinde hemfikir olduklarını söylediler, maalesef yanlışlar yapıldı. Detaylara burada girmeyeceğim. Ancak bu hataların düzeltilmesini beklediğimi belirtmek istiyorum). Mersin Limanı’ndan dünyaya ihracat yapmayı planlıyoruz ve uzun vadeli planlamamızda ürettiğimiz ürünlerin %80’ini ihraç edeceğiz. (Eğer Türkiye’de hiç talep olmazsa ürettiğimiz ürünlerin %100’ünü ihraç etmeye hazırız. Ancak bir taraftan da bu ürünlere en çok memleketin ihtiyacı olduğunun farkındayız. Güneşimizden tam olarak faydalanabilmek için siyasi irade ile kanun ve yönetmeliklerde yapılacak düzeltmelerin şart olduğunu belirtmek istiyorum. Çok kısa bir süre içinde güneş hücreleri ve panelleri yurdun her bir köşesinde kullanılabilir hale gelebilir). Bu arada ihracat demişken şimdiden bir müjde vereyim. Daha üretime başlamadan 200 MW’lık ürünü yurtdışına satma konusunda anlaştık. Şimdi bunun dokümantasyonuyla uğraşıyoruz. İnşallah bu satışı da resmileştireceğiz. (Yatırım sürecinde ‘offtake’ anlaşması yani ürünün nereye satılacağı çok önemliydi. İlk çıkacak ürünler için Avrupa’dan ve Güney Asya’dan talep geldi. Dokümantasyon sürecini de yakında bitirmeyi umuyoruz.) Yatırımımız bölgeyi kalkındıracak ve Niğde’nin çehresini değiştirecek. (Umarım Niğdeliler illerinin çehresinin tamamen değişeceğinin farkındadırlar. Bu konuda kimseden teşekkür beklemiyorum. Gölge etmesinler, zorluk çıkarmasınlar, arkamızdan yalan yanlış, gereksiz dedikodular yapmasınlar bize yeter. Biraz klişe olacak ama hakikaten hissettiklerimi burada aktarmak istiyorum: Biz böyle bir yatırımla elimizi taş değil, kayanın altına koyuyoruz, bunu da tamamen memleket aşkından yapıyoruz.) Fabrikamız yüksek teknolojiyi de Niğde’ye getiriyor olacak. Heterojunction teknolojisiyle dünyada tek taraflı hücre verimliliğinde en yüksek rakam olan %23,5’un üzerine çıkacağız. Bu verimliliği ARGE çalışmalarıyla sürekli artırıyor olacağız. (Teknik toplantılarımızın sonucunu bu söylemle aktarmış oldum.) Heterojunction teknolojisinin yanı sıra ‘Elmas Tel’ teknolojisiyle ince dilimleme yapacağız, ‘SmartWire Bağlantı’ teknolojisiyle yüksek verim elde edeceğiz ve İleri seviyede kontrol ve test sistemleri ile yüksek kalitede ürünler çıkaracağız. (Bu teknolojilerin Türkiye’ye kazandırılması için yoğun mesai harcıyoruz). İlk ürünümüz 335 W’lık tek taraflı 60 hücreli panel olacak. Bunu daha sonra 420 W’lık çift taraflı 60 hücreli panel üretimi takip edecek. (Bu rakamların fazlası olur, azı olmaz) Yapacağımız ARGE çalışmalarının kapsamını da paylaşmak isterim: Hücre verimliliğinin artırılması Maliyetin düşürülmesi Teknoloji dönüşümünün yapılması Hibrit panellerin üretilmesi Esnek panellerin üretilmesi Dağıtık sistemler Ürün geliştirme (yani esnek panel, hibrit panel, çatı üstü, araç üstü, tekerlekli sandalye, şemsiye gibi ihtiyaç olan ürünlerin üzerine koyulacak hücrelerden bahsediyorum.) (Daha önce belirttiğim gibi bizim şirketin ana misyonu dünyadaki tüm insanların güneş enerjisine ulaşımını sağlamak. Bu noktada klasik güneş paneli ürünlerimiz olacağı gibi güneşten elektrik üretilmek istenen her noktada farklı ürün gamına sahip olacağız. Detayları çalışmaya başlamak ve bu doğrultuda yeni ürünler çıkarmak için sabırsızlanıyorum.) Enerji bağımsızlığı için %100 yerli güneş paneli üretimi hedefiyle çıktığımız bu yolda memlekete 700 milyon dolarlık sermaye girişi sağlayacağımız gibi, yapacağımız ARGE çalışmalarımızla herkesin hayatının her anında güneş enerjisine ulaşımını sağlayacağız. (Tüm konuşmamı bu paragrafta özetliyorum.) İnsanlığa, vatana ve millete hayırlı olsun. (Tüm samimiyetimle söylediğim bitiş cümlesi.) Benden sonra Niğde Milletvekili Yavuz Ergun konuşma yaptı. Sonrasında Niğde Valisi Yılmaz Şimşek ve Bakan Sönmez konuşmalarını yaptılar. Genel olarak herkes çok güzel mesajlar verdi. Böyle bir yatırımın ülke ve Niğde ili için ne kadar önemli olduğu vurgulandı, enerjideki gidişattan söz edildi. Sonrasında üretmeyi planladığımız hücreleri dönüştürerek hazırladığımız plaketleri sırasıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, vali ve milletvekillerine bizzat verdim. Bu plaketleri sunarken ortaya çıkan görüntüler. Tabii şahsen seçtiğim törenin resmi şarkısı “Memleketim” tören boyunca tüm önemli anlarda çaldı. Bu seremoniden sonra da temel atmaya geçildi. Platformun üzerine getirilen beton dökme aletinin düğmesine Bakan Sönmez tarafından basıldı ve temelin ilk betonu atılmış oldu. Bu işten sonra da teşekkür edildi ve tören sonlandırıldı. Töreni izleyen tebrikler ve özürler Temel atma töreninden sonra yanıma birçok kişi geldi. Tebrikleri kabul ettim. Benimle resim çektirmek isteyenler oldu. Kimseyi kırmamaya çalıştım. Tören sonrasında yaşadığım en dikkat çekici olay da zamanında benim arkamdan sürekli atıp tutan bir gencin (kendisi solar piyasasındaymış. Kendisini tanımıyorum. Hakkımda aslı astarı olmayan yayınlar bile yapmış. Sonrasında yayınladıkları bana gösterilince gözlerime inanamadım. Tamamen saçmalık) babası yanıma geldi, elimi sıktı, Borlu olduğunu söyledi, böyle bir tesis kazandırdığımız için teşekkür etti ve güneş enerji santraliyle beslenecek kuyulardan bahsetti. Belli ki bir pişmanlık veya belki de pişkinlik var. Onun gibi yanıma gelip benden özür ve af dileyenler de oldu. Daha önce ihtilaf yaşadığımız birtakım insanlar bize hakarete varan sözler söylemişlerdi. O kişiler törenden sonra yanıma gelip defalarca özür dilediler. Benim bu kişilerle ilgili kanaatim kesin ve nettir. Şahsım adına konuşmak gerekirse, baştan insanlara güvenmek isterim. Hatta bu huyum yüzünden çok canımın yandığı ve kazık yediğim olmuştur. Ancak bir kere sildim mi, ilişkilerim bir daha asla eskiye dönmez. Kin tutmam ama bu kişiler benim yanıma yaklaşamazlar. Beni tamamen kaybetmekle zaten en büyük cezayı onlara kesmiş olurum. Bir de onları Allah’a havale ederim. Bu şahıslar gibi benden özür dileyecek ve pişmanlık duyacak olan, seviyesini bozmuş, bana ciddi haksızlık yapmış daha birçok kişi var. Onlara şimdiden söylüyorum. Vizyonumu yansıtmayı başardığımda ve yaptığım işlerin değeri anlaşılınca sakın yanıma gelmesinler. Sonuç olarak temel atma töreni başarıyla tamamlandı. Sorun yaratır mı diye çekindiğimiz rüzgar bile tören sırasında Vali Bey konuşurken arkasındaki brandayı koparıp 5 dakikalığına esmesinin dışında herhangi bir sorun çıkarmadı. Her şey yolunda gitti. Gerçek devlet adamlığı ve harika bir özet Sanırım hissettiklerimizi en iyi valilikte özel projelere bakan Ali İlker Atabay özetledi. Altına imzamı atarım: “11.03.2019. Bu tarih memleketimiz için elini taşın altına koyanların, kafa yoranların, emek verenlerin çabalarının can ve vücut bulmaya başladığı bir gündür. Bu tarih aklen, fikren ve madden ortaya hiçbir şey koymadan ve üretmeden sözde başarı hikayeleri yazmaya çalışan kifayetsizlere ders niteliğindedir. Canımın paresi memleketim Bor'a hayırlı ve uğurlu olsun. Nitelikli istihdamın ve yüksek teknolojinin kapısını açan Serhan Süzer’e teşekkürler. Bugünü unutmayın. Bizim dünleri unutmayacağımız gibi...” Ben de şahsen Vali Yılmaz Şimşek Bey’e ve kendisine teşekkür ederim. Kendileri gerçek devlet adamlığının nasıl olduğunu gösteriyorlar. Hiçbir menfaat beklemeden ülkenin çıkarları için ellerinden geleni yapıyorlar. Bundan sonra işimiz çok daha zor. Tüm akbabalar başımızda. Gerçekten iyi şeyler ortaya çıkarmaya çalışanları bir kaşık suda boğmak isteyen tiplerle mücadelemiz daha sert geçecek. Ancak her zamanki gibi iyiler kazanacak. Tabii tüm kötülerden daha zeki, becerikli ve vizyoner olmaya devam ederek. Törenden sonra EkoRE ekibimizle çektiğimiz resim Not: Temel atma töreni ulusal ve yerel, yazılı ve görsel basında birçok mecrada kendine yer buldu. Güneş enerjisinin tüm dünyada en popüler sektörel mecrası olan PV Magazine’de bile yer aldık: https://www.pv-magazine.com/2019/03/11/ekore-breaks-ground-on-1-gw-vertically-integrated-module-factory-in-turkey/ Türkiye’de ise her türlü medyada yer aldık. Çıkan haberleri kategorileriyle aşağıda bulabilirsiniz: Enerji medyası https://www.enerjiportali.com/entregre-gunes-paneli-uretimi-tesisinin-acilisi-gerceklestirildi/ Ulusal basın http://www.milliyet.com.tr/2019-u-da-rekorlar-yili-olarak-ekonomi-2840722/ https://www.haberler.com/bakan-donmez-2019-u-da-rekorlar-yili-olarak-11825047-haberi/ https://www.star.com.tr/yerel-haberler/2019u-da-rekorlar-yili-olarak-gecirecegiz-3741839/ https://www.tgrthaber.com.tr/ekonomi/ozel-tesvik-alan-gunes-enerji-paneli-uretimi-yapacak-tesisin-temeli-atildi-2633564 Ulusal yayın İnternet medyası: https://www.sondakika.com/haber/haber-ozel-tesvik-alan-gunes-enerji-paneli-uretimi-11825082/ https://www.ensonhaber.com/gunes-enerji-paneli-uretimi-tesisi-insasina-baslandi.html http://www.yenihaberden.com/ozel-tesvik-alan-gunes-enerji-paneli-uretimi-yapacak-tesisin-temeli-atildi-894657h.htm https://www.bolgegundem.com/ozel-tesvik-alan-gunes-enerji-paneli-uretimi-yapacak-tesisin-temeli-atildi-768817h.htm https://headtopics.com/tr/bakan-donmez-2019-u-da-rekorlar-yili-olarak-gecirecegiz-4684691 https://www.haberler.com/bakan-donmez-81-ilin-81-ine-de-dogal-gaz-goturduk-11825355-haberi/ Yerel medya: http://www.borhaber.net/bor-nigde/bor-osbye-gunes-panel-ve-hucre-fabrikasi-temeli-atildi-h27861.html