Tamamen kokusuz ve tatsız olması nedeniyle "sessiz katil" olarak tanımlanan ve can kayıplarına neden olan karbonmonoksit gazının yarattığı tehlikeye karşı Türkiye'de yeterli bilincin olmadığını ortaya koyuyor.Her yıl ülkemizde binlerce insan CO gazı zehirlenmesi tehdidi altındayken, bu konudaki toplum bilincinin yükseltilmesi kritik önem taşıyor. Her gün evimizde ve işyerimizde kullandığımız araç gereçler, arabamız ve diğer motorlu araçlar potansiyel karbonmonoksit kaynaklarıdır. Her yıl binlerce insanın ölümüne, kalıcı hasarlara ve sakatlıklara neden olmaktadır. Genellikle ölümler, doğal gaz ve karbon içeren kömür, odun, gazyağı, proban gazı gibi yakıtların tam yanmaması, soba, şofben ve diğer araç gereçlerinin hatalı kullanılması ve havalandırmanın yeterli olmamasından kaynaklanmaktadır. 2011 yılı verilerinde Türkiye’de 919 karbonmonoksit esaslı zehirlenmeler den 216 ölüme sebeb olmuşken 2013 yılında bu oran 2398 vakada 221 kişi vefaat etmiştir.
KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİNİN ÖNLENMESİ İÇİN:
Kullandığınız soba, ocak, gazlı ısıtıcılar, fırın, şömine gibi bütün yanmalı aletleri sertifikalı ve eğitimli profesyonellere düzenli olarak kontrol ettirin.
*Yatarken yanmakta olan kömür koru üzerine yeni kömür kesinlikle atılmamalıdır.
*Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmeli,
*Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı,
*Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,
* Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,
*İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,
*Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli,
*Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
*Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı,
*Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,
*Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı,
LODOSTA OCAĞINI DEĞİL SOBANI SÖNDÜR
KARBONMONOKSİT KAÇAĞINDAN ŞÜPHELENİRSENİZ NE YAPMALISINIZ
Eğer evinizde bir karbonmonoksit kaçağından şüphelenirseniz yapacağınız ilk şey orayı terk etmektir. Sanki bir yangın varmış gibi hareket edin. Asla kendinize ait eşyaları almak için vakit harcamayın. Kim varsa herkes derhal o alanı terk etmeli ve temiz havaya çıkmalıdır. Giderken açabileceğiniz pencere kapı varsa açın. Doğalgaz kaçağından şüphelendiğinizde Doğalgaz Arıza Servisi olan 187 no’lu telefona bildirin. Yetkililer tarafından güvenilir olduğu bildirilene kadar herhangi bir nedenle kesinlikle geri dönmeyin. Ortaya çıkacak acil sağlık sorunlarında derhal 112 no’lu Acil Yardım talep edin ve ailenizin bütün fertlerini karbonmonoksit zehirlenmesi açısından kontrol ettirin. Kullandığınız yanmalı bütün araç gereçleri, havalandırmayı, bacayı yetkili kişilere kontrol ettirmeden kullanmaya başlamayın. Gelecekte tekrar bu problemle karşılaşmamak için bu araç gereçleri düzenli olarak kontrol edilmelidir.
DOĞRU YAKILAN SOBA ISITIR YANLIŞ YAKILAN SOBA ÖLDÜRÜR
