Yıllardır bu yapıların kurtarılması için yazılar yazdım. Niğde Kapadokya Başkenti kitabımda da Niğde’de koruma kurulunca önemli görülen evlerin adları adresleri ile yer verdim.
Niğde Üniversitesi kuruluşundan sonra da Üniversitemizin de bir tarihi yapıyı alıp onarması kültür ve sanat evi kılması yönünde birden çok yazım oldu.
Sonuçta duyarlı yetkililer bu anlamda adıma attı ve Niğde Üniversitesi için Saruhan Mahallesinde Ak medrese yakınında ki tarihi eser aldı, onardı ve geleceğe taşıması sağlandı. Yapım aşamasında ve açılışından sonra konağa uğradım. Özelliği ve güzelliği ile görülmeye değer eser konuklarını ağırlamak üzere hazırdı. Geniş ve çoklu odaları salonları ile görkemli bir tarihi doku yeniden ayağa kalkmıştı.
Niğde için farklı dönemlerde değişik amaçlar içinde hizmet vermiş yapının yok olup gitmesi Üniversitenin girişimi ile engellenmesi güzel bir girişimdi. Ömer Fethi Gürer olarak yıllardır yazdığım Niğde konakları kurtarılmalı yazılarımda değindiğim gibi Niğde için özel bir mekan oluşmuştu.
Kültür ve Sanat evi tanıtım bölümünde şu bilgilere yer verilmişti. “Niğde Üniversitesi Rektörlüğü yeni ismi Niğde Üniversitesi Kültür ve Sanat Evi olan tarihi evi aslına uygun şekilde dekore ederek Niğde Üniversitesi personeli, öğrencileri ve Niğde halkının hizmetine sundu.
Kültür varlıklarının restore edilip, Türkiye turizmine ve kültürüne kazandırılmasına, ayrıca işlevsel hale getirilip, sürdürülebilir koruma sağlanmasına en güzel örneklerden biri olan "Niğde Üniversitesi Kültür ve Sanat Evi" Niğde'nin sosyal ve kültürel dokusuna da büyük katkıda bulundu.
1891 yılında yaptırılan ve aslına uygun olarak döşenip modern çağın yenilikleriyle sentez oluşturulan binanın giriş katında sanatsal aktiviteler için kullanılacak büyük bir sergi salonu, alt katında ise Niğde Üniversitesi personeli ve öğrenciler ile Niğde halkına hizmet veren özel toplantıların yapılabileceği bir şark salonu bulunuyor.
Üst katta ise özel toplantılar için vip salonu ve yine genel kullanıma açık büyük bir toplantı salonu bulunuyor. Üç katlı tarihi binanın içerisinde gerektiğinde kullanılabilecek bir adet mutfak, ve bir adet personel yemekhanesi ile biri tek, biri iki odadan oluşan 2 idare odası, ve bir adet çay ocağı bulunuyor.
80 kişi kapasiteli şark salonu ise otantik bir dekorasyona sahip olup, minder ve kilimlerle döşeli. Şark salonu, modern yeniliklerin bir sentezini oluşturmakta ve Niğde halkının özel günlerinde, toplantılarında, Niğde ev hanımlarının günlerinde, kutlamalarda ve sohbet organizasyonlarında faaliyet gösteriyor.
Gelen konuklar bina içerisindeki sergi salonunda bulunan tablolardan Niğde tarihi ile ilgili bilgi de edinebiliyorlar.
Kültür ve Sanat Evi'nin sunduğu hizmetleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
1- Sanatsal faaliyetler için sergi salonu sunma.
2- Okuma salonu.
3- Toplantı salonu.
Bu bilgiler ışığında Niğde halkının da hizmetinde olan sanat ve kültür evi Niğde Üniversitesi öğrencilerinin de mutlaka Niğde tarihi dokusu ile ilgili bir örnekle tanışmaları için gidecekleri yerlerden olmalıdır.
Niğde Kültür ve Sanat evi turizm ile ilgili etkinliklerinde konuklara örnek bir yapı olarak gösterilebilecek özelliktedir. Ayrıca Cullaz Sokağına erişimin sağlandığı yerde olması burada onarımı sağlanan evler ile bir bütünlük içinde ele alındığında ciddi bir kazanımdır.
Niğde için sürekli yazdığım ama bir türlü kurumlarca el atılmayan Kadıoğlu Konağı da bu kapsamda ele alınması daha doğrusu Yukarı Kayabaşındaki yirmi civarında evinde kurtarılarak bütünlük içinde yapıların geleceğe taşınması Niğde adına çok çok önemli bir olaydır.
Niğde düne göre en azından birkaç adette olsa tarihi yapısını koruma konusunda adım atmıştır. Bunun yaygınlık bulması zamanıdır. Organize de sanayicilerin, iş adamlarının, birer evi alıp kurtarmaları onlar içinde konuklarının ikameti için kullanacakları bir mekan olması dahi anlamlı olacaktır.
Niğde Üniversitesi güzel bir girişimin öncüsü olmuştur ve doğru bir tarihi yapı geleceğe taşınması sağlanmıştır. Neden gerek duyuldu bilinemez ama daha önce Üniversiteye tahsis edilen Karamanoğulları döneminin medresesi Akmedrese de keşke Niğde Üniversitesinde kalsa idi. Vakıflar Genel Müdürlüğü bu tarihi yapıyı Üniversiteden alması doğru olmadı. Yakın iki tarihi mekânda Üniversite eliyle geleceğe daha anlamlı ermiş olurdu.
Niğde Üniversitesi Kültür ve Sanat evi daha çok tanınması ve ilgi bulması adına her kesiminde destek ve katkısının önemi vardır. Konukları ağırlamaktan sergi etkinliklerini izlemeye değin her kesim için bu mekân sahiplenilmesi gereken zenginlik ve güzelliktedir.
Niğde dışından Niğde iline gelecek olanların bu tarihi dokuyu ziyaret etmesini ve Cullaz Sokağı görmesini öneririm.
Dr.İsmail Hakkı Altan Caddesi-Saruhan Mahallesi- Akmedrese karşısı Niğde adresinde yer alan Kültür ve Sanat evi telefonu da 0388 211 25 45’dir.
