<br /> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"> Soba zehirlenmelerinin önlenmesi, bilgi ve bilinçlendirmek amacıyla, 2014 ve 2015 yılında, Valilik oluru ile İl Sağlık Müdürlüğü, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">Vakfı Halk Sağlığı Müdürlüğü ve İtfaye müdürlüğünden oluşan ekipler oluşturulmuş ve bu amaçla, topluma yönelik bilinçlendirme ve eğitim programı uygulanmaya başlanmıştır. Konu hakkında bilgilendirici yazılı broşürler, işitsel ve görsel eğitim materyalleri hazırlanarak ekiplerimiz vasıtasıyla, kömür kullanan hanelere ziyarette bulunuldu. <br /> <br /> 2014 ve 2015 kış aylarında, kömür kullanan hanelere ve ayrıca merkez ve köylerde, kahvehanelerde halkımıza yönelik eğitimler verilerek, toplumun bilgi ve bilinç seviyesi arttırılmış olup, bu yılda kış dönemi boyunca bu eğitimlere evlerde ve kahvehanelerde devam edilecektir. </span></span><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"> Bu vasıtayla, uygun soba kurulumu ve yakılması, baca temizliği ve olası bir zehirlenmede yapılacak ilk yardımla ilgili toplumun bilgilendirilmesi sağlanmış, olup kişilerin zehirlenme anında olay mahallinden uzaklaştırılması, temiz havaya çıkarılmasının sağlanması, hastanın sıcak tutulması, acil sağlık hizmetlerinin kullanılması, ambulans gelene kadar, kapı ve pencereler hemen açılmalı ve oda havalandırılmalıdır, solunumu engelleyebilecek ağız ve burundaki kusmuk, balgam gibi maddelerin temizlenmesi, hastanın battaniye ile sarılarak vücut ısısının korunması ve en yakın sağlık kurumuna hastanın nakil edilmesinin sağlanması hususunda yazılı ve görsel materyallerle eğitimler verilmeye devam edilmektedir.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"><b>Ülkemizde 2011 yılında kayıtlı, 216 ölüm, 2012 yılında 221 ölüm, 2013 yılında 221 ölüm gerçekleşmiştir. 2014 yılında 78 kişi hayatını kaybetmiştir. İlimizde 2014 yılında 2015 yılında ölüm vakası olmamıştır.</b></span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">Havagazı, kömür vb ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbonmonoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir. Karbonmonoksit zehirlenmesinin, mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerektiği ve 112 acil telefondan Acil Yardım Servisi aranmalıdır.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p style="text-align: justify; line-height: 18pt; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"><b>Karbonmonoksit; renksiz, tatsız, kokusuz, yani hissedilmez, zehirli bir gazdır</b>. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engellediği için zehirlenme ve ölüme neden olur. Kanda oksijenin azalması ile oksijen ihtiyacı olan yapılar, özellikle kaslar görevini yapamaz duruma gelir. Oksijenin eksikliği beyinde görülmeye başlarsa kalıcı hasarlara yol açabilir ve beyin ödemi söz konusu olabilir CO gazı oksijene göre ciğerlerdeki hemoglobinlere daha kolay bağlanır ve kişinin oksijen almasını engeller CO gazının yayıldığı yerde gaz yoğunluğundan çok kalınan sürenin önemi yüksektir. İnsan vücudunda karboksihemoglobin miktarları %0.5-1.5 olmakta, sigara içenlerde %4-9 a kadar çıkmaktadır. Karbon monoksit zehirlenmesi %10-15 oranlarına gelindiğinde başlar ve %60 gibi değerlere ulaşımda ölümü gerçekleştirir. Zehirlenen kişiye acil olarak oksijen verilmesi gereklidir. %100 Oksijen verilerek tedavi yapılır. Yine belirtilere ve zarar gören organlara yönelik tedaviler yapılır.</span></span><span style="font-size: 11pt;"><o:p></o:p></span></p> <p style="line-height: 18pt; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"><b>Karbonmonoksit miktarları ve gerçekleşen durumlar: </b>%10-20 de bulantı, yorgunluk, duygusal dengesizlik , %20-30 de baş ağrısı, görme sorunları, duyu kaybı, çevre uyumunda azalama, güç kaybı, refleks hareketlerinde azalma, %30-40 da kararsızlık baş ağrısı, baş dönmesi, kusma sersemlik, %40-50 de bilinç kaybı, hızlı nefes alma, bayılma%50-60 da koma ve ölüm, %60 ve üzeri ölüm gerçekleşmektedir.</span></span><span style="font-size: 11pt;"><b><o:p></o:p></b></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"> Sobaların içinde en risklisi kömür sobalarıdır. Kömür sobaları yakıtı ikinci defa yakmak üzere geliştirilmiş bir nevi “Turbo Katı Yakıt” sobalarıdır. Başta Karbonmonoksit olmak üzere yarım yanma ürünü olan gazları sıcak bölgeden geçirerek tekrar yakma esasına dayanır. Zaten usulüne göre yakılmazsa verimli yanma sağlanamayacaktır. Boru ve bacalar tekniğine uygun değilse iyi çekiş yapamayacak; gerekli temizlik yapılmazsa bacanın çekmesi, sobanın yanması problem olacaktır. Eğer bir de hava lodoslu ise bu zehirli gazlar içeri dolacaktır. Güneybatıdan esen bir rüzgâr olan “lodos” nedeniyle her yıl onlarca kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazı ile zehirlenmektedir.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"> Zehirlenmelerine karşı topluma yönelik önlemler alınması, aşağıdaki uyarılara vatandaşların dikkatinin çekilmesi ve bu bilgilerin topluma ulaştırılmasının sağlanması büyük önem taşımaktadır.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" align="center" style="text-align: center; background-image: initial; background-attachment: initial; background-size: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; background-position: initial; background-repeat: initial;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"><b><span style="color: red;">“DOĞRU YAKILAN SOBA ISITIR, YANLIŞ YAKILAN SOBA öLDüRüR”</span></b></span></span><span style="font-family: Arial, sans-serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" align="center" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"><b>Soba ve Bacalarla İlgili Uyulması Gereken Kurallar</b></span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmeli,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yada gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" align="center" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"><b> </b></span></span></p> <p class="MsoNormal" align="center" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"><b>Kuvvetli Rüzgar ve Lodos Süresince Dikkat Edilecek Hususlar</b></span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalıdır.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşmamalı ve bu gibi durumları 186 no'lu telefondan Elektrik Arıza Servisi'ne bildirilmelidir.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 no'lu telefondan İtfaiye Servisi'ni aranmalıdır.</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;">•Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 no'lu telefondan Acil Yardım Servisi aranmalıdır</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: 16px;"> </span></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 10pt; line-height: 15.3333px; font-family: 'Times New Roman', serif;"> <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 10pt; line-height: 15.3333px; font-family: 'Times New Roman', serif;"> <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 10pt; line-height: 15.3333px; font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></p>