CHP Niğde Milletvekili konu ile ilgili konuşmasının ardından Ak Parti Niğde Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu'da Meclis kürsüsünden konuştu. MHP ve BDP'li Milletvekilleri konu ile ilgili kürsüden konuştu. Kavaklıoğlu önergeye karşı çıktıklarını açıkladı. Niğdeli çiftçilerin büyük umutla beklediği CHP ve MHP'nin desteklediği önerge Ak Partili milletvekillerinin oyları ile red edildi.
Patates Sorunu Araştırma Önergesi Red Edildi Ayrıntılı Haberimiz için TIKLAYIN
CHP Niğde Milletvekili Doğan Şafak’ın, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne 24 Kasım 2011 tarihinde vermiş olduğu 10/331 Esas Numaralı Patates Üreticilerinin Yaşadığı Sorunlar hakkında Meclis Araştırma Komisyonu Kurulmasına ilişkin, Meclis Araştırma Önergesi TBMM Genel Kurulu’nda 4 Aralık 2012 tarihinde 40 dakika görüşüldü.
HABERİN VİDEOSU SAYFANIN ALTINDADIR.
CHP Niğde Milletvekili Doğan Şafak’ın Konuşma Metninin Tamamı:
Sayın Başkan,
Değerli Milletvekilleri,
24 Kasım 2011 tarihinde 10/331 Esas Numaralı Patates üreticilerinin yaşadığı sorunlar hakkında Meclis Araştırma Komisyonu Kurulmasına ilişkin, Cumhuriyet Halk Partisi olarak vermiş olduğumuz Meclis Araştırma Önergesi hakkında söz almış bulunuyorum.
1 yıl önce verdiğimiz Araştırma Önergemiz nihayet gündeme alınmıştır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı, 1 yıldır patates üreticimizin sorunları ile ilgili verdiğimiz yazılı ve sözlü önergelere olumlu herhangi bir cevap vermemiştir.
Patates üreticilerimizin sorunları iki noktada ortaya çıkmaktadır.
1’incisi, Tarımsal sulamadaki yüksek maliyetler ve çiftçimizin MEDAŞ’a olan borçları.
2’incisi, Ürünlerinin, maliyetin altında bile satılamamasıdır.
Geçtiğimiz yaz aylarında, enerji borcundan dolayı, MEDAŞ tarafından sezon ortasında enerjinin kesilmesi sebebiyle, çiftçimiz, Niğde-Kayseri yolunu keserek sesini duyurmaya çalışmış ve olaylar çıkmıştır. Hükümetten ve bakandan ses çıkmamıştır.
Birkaç gün öncesi ise patates üreticimiz, isyan ederek, ürünlerini yollara dökmüştür. Anadolu tarihinde ilk kez çiftçilerimiz ürünlerini yakmaya başlamışlardır.
Memleketin tarımında yangın var. Patates yangınları orman yangınlarını geçmiştir. Bunu görmezden gelemeyiz.
Geçtiğimiz Mayıs ayında, Cumhuriyet Halk Partisi olarak biz; “Patates Araştırma Komisyonu” kurduk.
Yerinde, patates üreticimizin sorunlarını dinledik, depolarda incelemelerde bulunduk ve yapılan incelemeler sonucunda, kapsamlı bir rapor hazırladık. Raporu, Sayın Genel Başkanı’mıza takdim ettik.
Sayın Genel Başkanımız, Grup toplantımızın büyük bir bölümünü, Patates Üreticimizin yaşamış olduğu sıkıntılara ayırarak, ülke gündemine taşıdı.
Her konuda Sayın Genel Başkanımıza cevap verme yarışına giren, Sayın Başbakan Patates Üreticimizin sorunları konusunda hiç ses çıkarmadı.
Sayın Milletvekilleri,
Size patates üreticimizin son yıllarda yaşamış olduğu sorunlar hakkında gerçek bilgileri aktarıyorum.
Yani; patates üreticisinin neden isyan ettiğinin hazin tablosunu rakamlarla sunuyorum.
Ülkemizde 4 buçuk milyon ton patates üretimi gerçekleşmektedir. Türkiye’nin patates üretiminde, Niğde ilimiz yüzde 20 ile birinci sırada yer almaktadır. Yüzde 17 ile Nevşehir ilimiz ikinci sıradadır.
Arkasından İzmir, Afyonkarahisar, Bolu, Aksaray, Adana, Kırşehir, Burdur, Konya illerimiz de de çeşitli oranlarda tarım üretiminde ve tarım gelirlerinde önemli bir üründür.
Daha geçtiğimiz yıl Niğde, Aksaray, Afyon, Nevşehir illerimizde patates üreticilerinin mevsim koşullarından kaynaklanan nedenlerden dolayı, patates ürünleri tarlada donmuştur.
Bu konuda hükümet sadece Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı olan bir grup çiftçiye kısmen, ödeme yapmıştır.
ÇKS’ye kayıtlı olmayan çiftçilerin, mağduriyetleri giderilememiştir.
Aynı sezonun sonunda ürünlerin büyük bir bölümü depolarda çürümüştür.
Çiftçimiz 2012 yılında ise; patates ürününü 60 kuruşa mal ederken, 12 kuruştan alıcı bulamamaktadır. Ürünleri ise depolarda çürümeye terk edilmiştir.
Şu anda tüm illerimizde yaklaşık 4,5 milyon ton ürün, alıcı beklemektedir.
Sadece Niğde ilini örnek verecek olursak, ilimizde toplam üretim 4,5 milyon tonda, 900 bin tondur.
Maliyetine satıldığında; 900 bin tonu 60 kuruş ile çarparsak = 540 milyondur. Yani eski hesapla 540 trilyon gelir olacaktır.
Şimdi ki fiyatla; 12 kuruştan hesaplarsak, 900 bin tonu, 108 milyon lira eder.
Bu demek oluyor ki; maliyetine satıldığında, sadece Niğde iline girecek olan para 540 trilyon iken, şimdiki fiyatlardan satıldığında kente girecek olan para sadece 108 trilyondur.
Bu rakamlarla, sadece Niğde ilinin kaybı 402 trilyondur. Bu üründeki büyük rakamsal para kayıpları aynı üretim oranlarında bütün illere yansımaktadır.
Türkiye genelindeki, toplam üretimi konuşacak olursak; 4 milyon 500 bin tonun ekonomik değeri normal fiyatlardan satıldığında 2 milyar 700 milyondur.
Bugünkü fiyatlardan satıldığında ise 540 milyondur. Bu durumda Türkiye’deki tüm patates üreticileri 2 milyar 160 milyon lira daha az gelir elde edecektir ki, bu vahim bir tablodur. Kaldı ki çiftçimiz ürününü satacak tüccar bile bulamamaktadır.
Hal böyle olunca çiftçilerimiz çocuklarını okutamamakta ve Traktörlerini, araçlarını, hayvanlarını, halılarını, kilimlerini satmaktadırlar.
Bu nedenle patates ürününe ihracat kapısı bulunması şarttır.
Ton başına en az 65 dolar ihracat teşvik primi verilmelidir. Bahsedilen 30-35 dolar ton başı teşvik primi bu cenazeyi ortadan kaldırmaya yetmez.
Bir başka sorun da bütün komşularımızla ilişkilerimizin bozuk olmasıdır. Suriye, İran, Irak, Libya, Rusya
kavga etmediğimiz ülke kalmadı.
Dış politikadaki hatalar yüzünden, bugün bu ürünleri satacak ülke bulamamaktayız.
Diğer bir yol ise; bu ürünün iç pazarda gıda sanayisinde kullanılması şarttır. Bununla ilgili acilen bir araştırma yapılması gerekmektedir. Biz kendi ürettiğimiz ürün yerine, MC DONALDS, BURGER KING ve marketlerde yabancıların ürettiği patatesleri tüketmekteyiz.
Çiftçimiz ürününü yetiştirmek için kullandığı, elektrik, mazot, gübre, ilaç ve tohum paralarını ödeyemediği için, Niğde’de, Nevşehir’de, Aksaray’da, Afyon’da, Burdur’da, İzmir’de ve Bolu’da evine icra gelmeyen çiftçi kalmamıştır. Hatta çocuklarının bisikletlerine bile el konulmuştur.
Patates üretiminde kullanılan; Mazot, elektrik, gübre, zirai ilaç maliyetlerinin ve diğer girdi maliyetlerinin çok yüksek olmasına rağmen, patates fiyatının düşük olmasının nedeninin araştırılması gerekmektedir.
Çiftçinin TEDAŞ’a ve TEDAŞ’tan ayrılarak özelleşen elektrik dağıtım kurumlarına olan borçları yıllardır sürüncemededir.
Çiftçinin tarımda kullandığı elektrik nedeniyle TEDAŞ’a, 2 milyar 200 milyon lira, özel sektöre 500 milyon lira civarında borcu bulunmaktadır.
161 Bin tarımsal sulama abonesinin borcu vardır. Her iki aboneden birinin elektriği kesik durumdadır.
Yine; MEDAŞ, elektrik dağıtım sisteminde meydana gelen kayıp ve kaçak kullanım sebebiyle, faturalara “trafo kayıp ücreti” ve “açma - kapama ücreti” olarak ek ödeme bedeli yansıtmaktadır. Faturalarda ne olduğu belirsiz 10 çeşit tahsil ibaresi bulunmaktadır.
Yerin 150-
Değerli Milletvekilleri,
Şimdi size; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu bir genelgeden bahsedeceğim. Bu genelgeye göre çiftçinin ürününde, ilaç kalıntısı tahlili yaptırma zorunluluğu bulunmaktadır.
Çiftçi, ekim yapmadan önce il ve ilçe müdürlüklerine gidip gün almakta, daha sonra ziraatçılar gelip örnekleme usulüne göre toprak numunesi alarak bu numuneleri laboratuvara göndermektedirler. Buradaki asıl sıkıntı tahlil için her bir dekar başına çiftçiden 150 TL alınmasıdır.
Hükümet aylardır halkın sorunlarına kulak tıkamıştır. Üreticimiz çıkmazdadır. Çiftçimiz ekonomik ve sosyal travmalar yaşamaktadır. Bundan sonra yaşanacak sorunlardan ve çiftçimizin yapacağı eylemlerden siz sorumlu olacaksınız. Muhalefet olarak sizi uyarıyoruz.
Önerimiz; ülkemizdeki patates üreticilerinin içinde bulunduğu sorunların, üreticilere ve ülkemize verdiği ekonomik zararların araştırılıp alınması gereken önlemlerin tespit edilmesi ve buna ilişkin yapılacak düzenlemelerin ele alınabilmesi için Araştırma Komisyonu kurulmasını istiyoruz.
En azından bu komisyona karşı çıkmayarak, çiftçimize vermiş olduğunuz önemin samimiyetini görmek istiyoruz.
Bu duygu ve düşüncelerle, bizi takip eden çiftçilerimizi ve Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
*****
