Beyin kanaması nedir?
Kafatası içindeki damarların yırtılarak, kanın damar dışına çıkıp beyin dokusu içine, arasına veya beyin zarları ile kafa kemiği arasına yayılarak çeşitli patolojilere ve hatta ölüme kadar yol açmasıdır. Bulguları bilinç kaybı, baş ağrısı, bulantı - kusma, kuvvet kaybı, felç, konuşma bozukluğu, denge bozukluğu gibi belirtiler beyin kanamasının habercisi olabilir. Beyin kanamaları travmatik olanlar ve travmatik olmayanlar olarak 2 grup altında toplanır.
Travmatik olmayan kafa içi kanamalar nasıl sınıflandırılır?
- Epidural kanama (kafatası ile beyin zarı arası olan)
- Subdural kanama (beynin kalın zarı ile beyin dokusu üzerindeki ince zar arası)
- Subaraknoid kanama (beyin boşlukları arası)
- İntraserebral kanama (beyin dokusu içine)
Kanama nedenleri:
Anevrizma
Anevrizma, damar duvarındaki zayıflık sonucu damarın genişleyerek kan basıncının etkisi ile damar duvarında oluşan baloncuğa verilen isimdir. Bu baloncuk zayıf yerden yırtılarak kanamaya yol açmaktadır. Anevrizmalar, konjenital (doğuştan) olabildiği gibi sonradan da oluşabilmektedir.
Arteriovenöz malformasyon (AVM)
Arteriovenöz malformasyon (AVM) konjenital (doğuştan) bir hastalıktır. Temiz kanı taşıyan arterler ile kirli kanı taşıyan venler arasında nedenini bilemediğimiz bir mekanizma ile normal olan damar yapısı bozularak bir damar yumağı oluşur. Böylelikle kanama, AVM`nin damar duvarında yüksek kan basıncına dayanamayan bir bölgenin yırtılması sonucu ortaya çıkar.
Ateroskleroz ve hipertansiyon
Yaşla birlikte damar duvarında kolesterol ve fibrin birikimi ile damar çapının azalması (ateroskleroz) ve hipertansiyon beyin kanamaların en sık sebeblerindendir. Sigara ve Diabet (şeker hastalığı) aterosklerozu hızlandır. Yaşın ilerlemesiyle oluşan damar duvarındaki bozulma damar duvarını o kadar yıpratır ki; içindeki yüksek kan basıncına dayanamayan damar yırtılır. Hipertansiyon, travma dışındaki tüm kanama nedenleri içinde olayı başlatan ana faktördür
Kalp ve diğer sağlık nedenleri nedeniyle kan sulandırıcı ilaç almak zorunda olan hastalarda bu ilaçları düzensiz kullanma (aşırı doz alımında) beyin kanaması riski vardır.
Nadir olarak beyin tümörleri, kanama-pıhtılaşma hastalıkları ve vaskülit denilen damar hastalığı sonrasında da kanamalar oluşabilir
Tanı ve tedavi yöntemleri:
Günümüzde bu hastalıklar kolaylıkla tanınabilmektedir. Bilgisayarlı tomografi, magnetik rezonans (MR), dijital anjiografi ile tanı konabilmektedir. Beyin kanaması riskini azaltmak için bizim yapabileceğimiz; hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet, obezite, sigara, alkolizm gibi düzeltilebilir risk faktörlerinin önüne geçilmesidir.
Hepinize sağlıklı günler dilerim.
Op.Dr.Gündüz Kadir İSTAN
Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı
Niğde Devlet Hastanesi
