Haber - Yorum : Şerafettin ÇOPUR
Bor İlçesinde yaklaşık 10 yıldır faaliyet gösteren Yapı Kredi Bankası Bor Şubesini 08 Aralık 2025 günü kapatıyor.
Bor’da banka şubeleri geçmişte dönem dönem azalıp çoğalsa da son 10–15 yılda Türkiye’nin büyük bankalarının ilçede temsil edilmesi önemli bir gösterge olarak kabul ediliyordu.
Ancak son dönemde ekonomik hareketliliğin azalmasıyla birlikte büyük bankaların bile Bor’dan çekilmeye başladığı görülüyor.
Nüfus Düşüyor, Ticaret Geriliyor
Bor’un son üç yıllık nüfus verileri değerlendirildiğinde, doğum ve ölüm oranları dikkate alındığında ilçenin nüfusunda net bir düşüş dikkat çekiyor. Ticaretteki durağanlık, yatırım eksikliği ve genel memnuniyetsizlik, Bor’da yaşayanlarda ciddi bir gelecek kaygısı oluşturmaya devam ediyor. Üstelik bu gidişata karşı somut bir çalışma, önlem ve siyasi irade ortaya konulmayışı da bu kaygıyı derinleştiriyor.
Bir Zamanlar Bor’da Ticaret Nasıldı?
Bugünkü banka kapanması haberlerinin aksine, Bor’un bir dönem Türkiye’de, ticaret ve finansal hareketlilik bakımından ne kadar güçlü bir ilçe olduğunu hatırlamakta fayda var. Ayrıntılar için rahmetli Gökhan Özbek’in sitemizde yayımlanan köşe yazısına bakılabilir. Burada tıklayın
Türkiye’nin İlk Özel Bankaları Bor’da Açılmıştı
İstiklal Savaşı’nın ardından Türkiye’de kurulan ilk özel banka Bor Zürra ve Tüccar Bankasıdır. Borlu tüccarlar o dönem Avaraz Sandığı adı verilen, ihtiyaç sahiplerinin ödeme gücü ve itibarı incelenerek destek aldığı bir sosyal yardımlaşma sistemini işletiyordu.
Başvuruların artması üzerine 1909’da Bor Emniyet Şirketi kuruldu. Ardından Bor Emniyet Sandığı, Bor Zürra ve Tüccar Bankası ve daha sonra Bor Esnaf Bankası faaliyete geçti.
Bor Esnaf Bankası 1934’e, Bor Zürra ve Tüccar Bankası ise 1965’e kadar hizmet verdi.
Bor Zürra ve Tüccar Bankası’nın Kuruluşu
İzmir’in kurtuluşunun ardından Bor Belediye Başkanı Halit Bey önderliğinde yeni Türkiye’nin ilk özel bankasına yönelik çalışmalar başladı. Bor Emniyet Şirketi yöneticilerinin de aralarında olduğu 20 kişi, 1922 yılında Bor Zürra ve Tüccar Bankası Türk Anonim Şirketi’ni kurdu ve kuruluş tüzüğü Bakanlar Kurulu’na sunuldu.
24 Ekim 1922’de, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün başkanlığındaki Bakanlar Kurulu bankanın tüzüğünü onayladı ve banka resmen faaliyete geçti. Merkezi, bugün Tyana Oteli’nin bulunduğu bina olarak belirlendi. Banka Niğde’de şube açarak burada Niğde Çiftçi Bankası adıyla hizmet verdi.
İkinci Banka: Bor Esnaf Bankası
Bankanın kısa sürede elde ettiği başarı, 1928 yılında Çolakzade Nuh ve dönemin belediye azası Kasapzade Mehmet’in öncülüğünde 6.250 lira sermayeyle Bor Esnaf Bankasının kurulmasını sağladı.
O Dönemde Türkiye’deki 34 Bankanın 2’si Bor’daydı
Bankanın kuruluş yıllarında Türkiye’de toplam 34 milli ve yerel banka vardı.
Bu 34 bankanın 3’ü Niğde il sınırlarında, 2’si ise Bor İlçesinde faaliyet gösteriyordu. Atatürk’ün başlattığı milli bankacılık hareketiyle İş Bankası, Etibank ve Sümerbank gibi birçok banka da uzun yıllar Bor’da hizmet verdi.
Bugün Gelinen Nokta
Yaklaşık bir asır önce Türkiye’nin bankacılık tarihinde merkezi bir rol üstlenen Bor’un bugün büyük bankaların bile şube kapattığı bir noktaya gelmiş olması, ilçenin ekonomik ve sosyal gidişatındaki kırılmanın açık göstergesi. Nüfustaki düşüş, ticaretteki daralma ve yatırım eksikliği göz önüne alındığında, Bor’un geleceğine dair endişelerin artması ne yazık ki sürpriz değil.
