Niğde Ömer Halisdemir Araştırma Hastanesi Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulama Merkezinde görev yapan Uzman Doktor Metehan Duran Plazma ve Ozon tedavisi hakkında bilgiler verdi. 

Plazma ve Ozon Tedavisi:

PRP (Platelet Rich Plasma), ya da diğer adıyla Trombositten Zengin Plazma, kişinin kendi kanından hazırlanan ve tıbbın birçok alanında iyileşmeyi uyarmak ve düzenlemek için kullanılan bir yöntemdir. Hastadan uygulanacak her eklem için yaklaşık 9 cc kan alınarak tek kullanımlık özel steril apirojen tek kullanımlık özel tüpler içinde ve santrifüj cihazları ile ayrıştırılarak kanın doku iyileşmesini hızlandıran ve uyaran büyüme faktröleri ve plateletleri içeren plazma kısmı ayrılır. Ayrıştırılan 2-4 ml kısım, trombositten zengin plazmayı içerir ve bir çok kas iskelet sistemi yaralanmasında uygulama alanı bulmuştur. Trombositlerin asıl görevi, bir yaralanma olduğu anda meydana gelen kanamayı durduran pıhtıyı oluşturmaktır. Bunun yanında dokunun onarımı ve iyileşmesine katkıda bulunan onlarca büyüme faktörü içerirler. Bu büyüme faktörleri ortama verildiğinde, vücudun kendi iyileşme mekanizmalarına destek olarak hasarlı dokulardaki tamire yardımcı olurlar.

PRP bir ilaç mıdır?

PRP bir ilaç değildir. kişinin kendi kanı dışında pıhtılaşma engelleyici ilaç içerir. Etkisi ilaçların aksine uygulandığı bölge ile sınırlıdır. Böbrek, karaciğer ve midede yan etkilere yol açmaz. Kortizon içermez. PRP'nin içinde, vücudun iyileşme cevabındaki hücrelerin bölgeye ulaşmasını ve çoğalmasını sağlayan büyüme faktörleri yer alır. Bu faktörler aynı zamanda yeni damarların oluşumu, enfeksiyonların önlenmesi ve doku proteinlerinin üretimi konularında olumlu etkilere sahiptirler. Ozon tedavisiyle kombine edildiğinde etkisi daha da artmaktadır. Bu tip enjeksiyonlarda önce hastadan alınan kandan PRP hazırlanır, sonra tıbbi ozon gazı ile karıştırılarak enjeksiyon şeklinde eklem içine verilir.

PRP kaç kez ve nasıl uygulanır?

PRP uygulamasının kaç kez yapılması gerektiği konusunda kesin kanıtlar yoktur. Bazı durumlarda tek bir uygulama yeterli olurken, hastalığın cevabına göre 2 ya da 3 hafta arayla tekrarlanabilir. PRP uygulaması steril şartlarda yapılmalıdır. Günümüzde PRP birkaç şekilde uygulanabilir. En sık uygulama şekli, bir iğne yardımıyla hedef dokuya enjekte edilmesidir. Genellikle 3 seans olarak ikişer hafta arayla uygulanmaktadır.

PRP hangi hastalıklarda etkilidir?

PRP genel cerrahi, plastik cerrahi ve ortopedi dahil birçok branşta değişik alanlarında uygulanmaktadır. Bunlar içinde kullanımları birkaç başlık altında özetlenebilir.
 

  1. Kronik tendinopatiler: Tenisçi dirseğinde PRP uygulamaları ile %79-93 oranında başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Bu oran kortizon uygulaması ile elde edilen sonuçlardan biraz daha iyidir, ayrıca kortizon uygulamasının dezavantajlarından kaçınılmış olur. Benzer şekilde aşil tendon hastalıklarında, kronik patellar tendon yaralanmalarında ve plantar fascitis hastalığında PRP uygulamaları ile % 80 civarında başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Bu hasta grubunda istirahat, ilaçlar ve fizik tedavi yöntemleri ile yeterli sonuç alınamayan durumlarda PRP tercih edilmelidir.
  2. Diz bağ yaralanmaları: Sporcularda sık görülen iç yan bağ yaralanmaları sonrası PRP enjeksiyonları ile daha hızlı iyileşme ve daha kısa sürede spora dönüş olduğunu gösteren çalışmalar vardır.
  3. Kas yaralanmaları: Yine sporcularda görülen kas çekmeleri veya kas içi kanamalarda PRP enjeksiyonları ile daha hızlı spora dönüş bildirilmiştir.
  4. Osteoartrit (Kireçlenme): Diz eklemindeki osteoartritin erken evrelerinde PRP enjeksiyonları ile 6 ay ile 1 yıl civarında süreyle hastaların ağrılarında azalma ve fonksiyonlarında düzelme olduğu bildirilmiştir. Ancak PRP tedavisi hastalığı baskılayarak kireçlenme süresinin uzatır kireçlenmeyi kıkırdak onarımını artırarak önlemeye çalışır.
  5. Kıkırdak onarımına destek olarak: Genç hastalardaki kıkırdak yaralanmalarının tedavisi halen önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde hasarlı eklem kıkırdağını orijinal mimari yapısı ve biyolojik özellikleri ile yeniden oluşturmak mümkün değildir. Bir çok tedavi yöntemi ile oluşturulan tamir dokusunun kalitesini artırmak için PRP uygulamaları gündeme gelmiştir. Kıkırdak onarımında kullanılan ve matriks adı verilen biyolojik örtüler, içlerinde hücrelerin gelişmesi ve kıkırdağa dönüşmesi için uygun ortamı sağlayan sentetik ve eriyebilen yapılardır. Bu matrikslerle beraber PRP veya kemik iliği konsantresi uygulamaları ile, daha yüksek kalitede bir onarım dokusu elde edilebileceği gösterilmiştir. Günümüzde PRP'nin en çok üzerinde çalışılan ve en heyecan verici alanı budur.
  6. Saç dökülmesi ve Saç ekimi Sonrası: Saç dökülmesinde de saçlı derinin kanlanmasını ve de saç folliküllerini besleyerek saç dökülmesinin önüne geçer ve de olan saç gövdelerinin sağlıklı ve de hacimli kalmasını sağlar. Aynı zamanda saç ekimi sonrasında da yine ekilen saç folliküllerini canlandırmak için uygulanır.
  7. Kozmetik amaçlı yüzde: Yine PRP tedavisi mikroiğneleme ve ozon tedavisi kombinasyonuyla gözeneklerin küçülmesi, ciltte canlılık ve parlaklık, güneş lekelerinin azaltılması ve yok edilmesi, ciltte sıkılaşma acne(sivilce) lekelerinin giderilmesi etkisinden de yararlanılmaktadır.

İlgili tedaviler Ömer Halisdemir Eğitim ve Araştırma Hastanesi GETAT Ünitesinde (Çocuk hastanesi içerisinde) güvenle uygulanmaktadır. Yaklaşık 1000 kişiye yakın hasta bu tedaviden bir yıllık süre içerisinde faydalanmıştır. Bu tedaviyle hastaların gece huzursuz oldukları diz eklem ağrıları gerilemiş. Gün içinde yine eklem hareketlerinde rahatlama olmuş ve hastaların hayat kalitesi artmıştır. Bununla birlikte ağrı kesici ilaç kullanımı da azalarak hastaların ağrı kesici ihtiyacı ortadan kalmış ve de ilaç yan etkilerinden uzak kalmışlardır. Ayrıca polklinik başvurusu da bu şekilde azalmıştır. Kamu yarı da bu açıdan önem taşımaktadır" dedi. 

Editör: TE Bilişim