ÇEKÜL Vakfı tarafından, Tarihi Kentler Birliği için hazırlanan ve Türkiye Belediyeler Birliği’nin desteklediği  “Kültür Öncelikli Bölgesel Yol Haritaları” kapsamında yılın son çalıştayı için Kayseri’de idim. Niğde, Aksaray, Kırşehir, Nevşehir, Kayseri ve Niğde Kapadokya ilk öncelikli illeridir. Bu halka genişleyebilir, ama merkez bu bölgedir. Kapadokya Stratejik Yön Planı’nın hazırlanmasına Ekim ayında başlanmıştı. İlkini 20 Kasım 2012 tarihinde Nevşehir’de gerçekleştirdi orada önemli değerlendirmeler yapıldı. Bölge çalıştaylarından ikincisi Kayseri’de gerçekleşti. Ne yazık ki Niğde bu çalıştaylara en az ilgi gösteren il oldu.


Nevşehir ve Kayseri gibi turizmden pay alan iller ise durumu yeterli bulmadıklarından olacak toplantılara önemli katılımlar sağladılar. Ev sahibi Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Kayseri  Turizmde hedefe Erciyes dağından yararlanmayı koymuştu. Yıllardır Niğde aladağ ve Bolkarlarda kayak tesisi konuşur ama Kayseri işin uygulamasına geçiyor. Kayseri  Büyük Şehir  Belediye Başkan  toplantıda kayak ile ilgili söyledikleri önemli. dedi ki “Erciyes’in etrafında tarihi bir kümelenme var. Ama Erciyes Dağı’nın tarihi ve coğrafi bereketini biz yeni keşfettik. Batıdaki bazı kentler sadece kayak turizmden 3,5 milyar Euro kâr diyor. Kayseri’de 3 organize sanayi bölgesi, 1 serbest bölge, binden fazla fabrika var. Ama bunlar bile bu kârı geçemiyor. Erciyes Dağı’nda kayak turizminin gelişmesi için hazırladığımız projeyi uygulamaya başladık. Erciyes eskiden bir kasabaya bağlıydı. Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin sınırlarına girdikten sonra orada proje üretebildik.  21 otel Erciyes’ten yer satın aldı ve toplam 5 bin yatak kapasitesi olacak. Aslında Kapadokya ve kayak birleşecek. Yeni bir dinamik ortaya çıkacak. Bu çalıştayın ardından hazırlanacak raporla yeni bakış açıları da gelişecek”dedi. Yani Kayseri Kayak işini de ciddiye alıp gelecek on yılda turizmde  bu alanda önemli yatırımları bölgeye çekme planları içinde. ÇEKÜL Vakfı ve TKB Danışma Kurulu Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen ise hiç şüphesiz yalnız Kapadokya için değil ülkemiz için tartışılmaz önemde bir bilge kişi, Öylesine konuya hâkim ve çarpıcı ifadelerle konuları anlatıyor ki onu izleyenin etkilenmemesi olası değil. Sürekli vurgu birliktelik kültürü ve başarının yerel ile olacağı. Prof. Dr Metin Sözen’den katılımcılar çok bilgi ve birikim öğreniyorlar. Prof.Dr Metin Sözen toplantı da sözlerinde yine anlayana ne yapması gerektiğini öğreten bir düzeyde idi. Metin Hoca dedi ki-“Parçacı bir üslupla baktığımız için elimizdeki büyüklüğü kaybediyoruz.   Ajanslar da yapay çalışmalar yapıyor. Tarih ve coğrafyanın getirdiği doğruların dışındaki zorlamalar, bize zaman kaybetmekten öteye götüremez. İleri strateji koyamazsanız alt başlıklardaki projeleriniz verimlilik alamazsınız. Dağ orada dağ olarak duruyordu. Kayseri’deki bereket, Erciyes’ten fışkıran tarihi ve coğrafi yoğunluktur. Burası tarihteki medeniyetlerin ana aksıdır. Bu nedenle bölge için yeni bir örgütlenme oluşmalıdır. Ajanslar kaynaklarını doğru projelere aktarmalı, bilinçli ve birikimli insanların seferber edildiği bir anlayış olmalıdır. Büyüklüğün oluşmasını istiyorsak değerlerimizi ve kaynaklarımızı kendimize saklayamayız.  Tarihi ve coğrafi birikimlerden yeni başlıklar çıkarmak zorundayız.” Prof. Dr Metin Sözen konuşmasında altı çizilmesi gereken sözlerini şöyle sürdürdü.-“ Bu bölgede duyarsızlığa ve kalitesizliğe hayır diyeceğiz. Küreşelleşmenin altında ezilmemek gerekli. Sivillik sadece karşı durmak değildir. Alternatif düşünce üretmek demektir. Tek düze bir düşüncenin egemen olmasını istemiyorsak sivilleşeceğiz; demokratikleşmenin temeli budur. Kapadokya’da yanlışa doğru giden turizmden, varlıkların hatalı kullanılmasından yola çıkarak daha dinamik ve doğru başlıklara üretmeliyiz. Belediye başkanları ve üniversiteler birlikte çalışmalı. Bilim insanları, bölgenin beyni olmalı; projelerini burası için üretmeli. Kapadokya’daki veriler onların aklı olmalı. Menfaat gözetmeden destek olmalı; bilginin bütçesi yoktur. Ankara’yı beklemeyin arkadaşlar sizin aklını kendinize yeter.”dedi.

Kayseri Valisi Şerif Yılmaz” Kalkınma ajanlarının işleyişiyle ilgili söylenenlere katılıyorum. Bölge içinde birbirine benzemeyen bazı iller bir araya getirilmeye çalışılıyor. Ülkemizde 25-30 yıldır turizm kaynakları geliştiriliyor ama kültürel varlıkların turizm içine girmesi henüz çok yeni.  Bu çalıştaylar bizlere de ışık tutacak.”diye konuştu.

Çalıştay yöneticisi, şehir plancısı A.Faruk Göksu “Geçen ay Nevşehir’de yaptığımız çalıştayda BEK Analizi ile o kentlerinden mevcut durumlarının saptandığını, nereye varmak istediğinin tartışıldığını söyledi ve ekledi “Nasıl sorusunu sorarak sivil ve kamusal tarafları tespit etik. Nereye gideceğiz sorusuyla da kimlik, kapasite, kalkınma ve katılımı nasıl sağlayacağımızın analizlerini yaptık. Grup ve genel toplantılarla ortaya çıkan verileri tartıştık. Hedefimiz bölgelerde “sınırsız sınırlar” bakış açısının yerleşmesini sağlamak. İdari sınırlar değil doğal ve ekonomik eşikleri belirleyen bazı sınırlar belirlemek.” Dedi

İstanbul Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz, Kapadokya turizmine yönelik ilgi çekici önerilerde bulundu. Başkan Öz  “Kapadokya ile Denizli’yi raylı trenle buluşturmak lazım. Kapadokya doğal tarihi ve kültürü ile anılıyor. Aynı özelliklere sahip, yani Tanrının verdiği doğal güzelliklere sahip olan Kapadokya ile Denizli bölgesi birbiriyle çok benzeşiyor. Dolayısıyla Kapadokya ile Denizli’yi raylı trenle buluşturmak lazım.'Kapadokya’ya gittiniz mi? diye sorduğum kişiler yok dediği zaman, 'Bundan önceki yaşamınızı yok sayın' diyorum. Üniversitelere şu mesajı vermek istiyorum, Hacı Bektaş-ı Veli, Mevlana ve Ahi Evran, işte Kapadokya’dan hep bahsediyoruz ama bu ezoterik felsefenin üç önemli kişisi bu coğrafyada yaşadığına göre bu coğrafyayı ezoterik felsefenin başkenti ilan edebiliriz. Bu da yerel yönetimlerin teşviki ile üniversitelerin görevidir diye düşünüyorum Kapadokya’yı tanıtmamız lazım. Kapadokyalıyız, diyebilmemiz gerekir” dedi. Kartal ilçesinde önemli çalışmalar başlattıklarını anlattı.

 ÇEKÜL’de toplantılar öncesi ön hazırlıkların önemli ismi Hurşit Arslan yanısıra Şehir Plancısı Prof Dr Zekai Görgülü, Coğrafyacı Prof. Dr Metin Tuncel toplantı da önemli konulara vurgu yaptılar. Kayseri Üniversitelerinden çok sayıda öğretim üyesi, çevre il ilçe kasaba belediye başkanları, Sivil toplum örgütleri Başkanları söz alarak düşüncelerini ifade etttiler. ÇEKÜL’den  Ece Müftüoğlu Narcy  (ÇEKÜL Genel Sekreter),
Sezer Cihan(Tarihi Kentler Birliği Genel Sekreter),Şirin Sıngın Yılmaz (ÇEKÜL İletişim Sorumlusu),Batuhan Akkaya (ÇEKÜL Şehir Plancısı),Ömer Sarı (ÇEKÜL Şehir Plancısı),Elif Al (ÇEKÜL Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler),Sevil Şeten (ÇEKÜL Şehir Plancısı),Esra Karataş (ÇEKÜL Şehir Plancısı), Yonca Moralı (ÇEKÜL Örgütlenme Sorumlusu),Simge Zilif( ÇEKÜL Şehir Plancısı) toplantının başarılı geçmesi için emek harcayan değerlerdi.

Niğde İlinden Müze Müdürü Fazlı Açıkgöz, Ulukışla Belediye Başkanı Hacı Avşar, Azatlı Belediye Başkanı Durmuş Songur, Altunhisar Yeşilyurt Kasabasından dernek Başkanı Hakkı Taşdemir, Muhtar Mahmut Say ile dolu salonda altı Niğdeli olması Niğde ili yönetenlerinin Kapadokya bölgesindeki kent için bu önemli çıkış noktasında yer alamaması şaşırtıcı bulundu.

Cumhuriyet dönemine kadar Niğde ilinin tümünü içine alan 800 sayfalık Niğde Kapadokya’nın Başkenti Kitabı yazarı Ömer Fethi Gürer olarak Niğde ile ilgili düşüncelerimi anlattım ve Niğde ilinin yalnız tarih değil doğa, sağlık, inanç açısındanda önemini anlattım Mutlaka Niğde’nin bu tür değerlendirmelerde  dikkate alaınması gereğine vurgu yaptım. Diğer katılımcılarda fikirlerini söylediler.

  Bölgesel Bakış ve Yönetim Modelinde Kentlerinı ittifaklar ve işbirliğinin önemine değinildi.   Kapadokya kentlerinin bütünleşmesi ve rekabet etmek yerine ortaklıklar kurulmasına önerildi. Bölgesel tanıtımın gereğine değinildi.Tüm bölge için bir pazarlama stratejisi geliştirilmesi Kapadokya’da turizm çeşitliliğinin arttılması da diğer altı çizilen konulardı. Tarım turizmi, doğa turizmi,inanç turizmi,sağlık  turizminin yurt dışı kadar yurt içi turizmi içinde  önemi konuşuldu. Turistlerin daha uzun süre kalmasını sağlayacak stratejiler geliştirilmesi üzerinde duruldu. Kapadokya Turizm Araştırma Merkezi kurulması istendi. Kültürel değerlerin envanterinin çıkarılması önerildi. Yetki ve erk karmaşası için çok kişinin dikkat çektiği konu oldu. Kapadokya’nın en büyük sorunu için Kapadokya Kurulu’nun kurulması gerektiği tartışıldı. Kültürel Sit kavramının geliştirilmesi ve mevzuata girmesi istendi.Ekolojik yaklaşım, alan yönetimi, havza ölçeğinde yapılması istenenlerdi.. Kapadokya Özel Kanunu da talep edilenlerdendi. Kapadokya Üniversiteler Birliği, Kapadokya Belediyeler Birliği ve Kapadokya Araştırma Merkezi kurulmasının bölgesel iş birliği için konuşulan konu başlıkları oldu.  Yol Haritaları ekibi tüm önermeleri ve konuşmalar ışığında Kapadokya için bir rapor hazırlayacak. Hani derler ya konuşulmayan kalmadı. Böylesi başarılı ve yararlı toplantı için ÇEKÜL ve Tarihi Kentler Birliğine teşekkür etmek gerekir.