Hacıbeyli ile ilgili Fatih Kızılkaya’nın hazırladığı yayında Hacıbeyli Höyüğü ile ilgili ciddi bir araştırma ve değerlendirme var. Bu çalışma bilimsel çalışma olarak verileri ve belirlenenleri ile önemli. Niğde’de onlarca Höyük içinde yeri dokusu özelliği oluşumu ile açığa çıkan yerlerden. Bilimsel bir çalışma ile daha farklı detaylara erilmesi de olası. Hacıbeyli Höyük’te mimarı buluntularda şöyle anlatılıyor: Çanak çömlek bulgularının olmadığı alt tabakada 1 m yüksekliğe kadar korunmuş olan kerpiç duvarlar ile çaytaşı tabanlar, yanmış toprak katmanları vardır. Kerpiç duvarlar 20-30 cm uzunluğunda, 6-7 cm kalınlığında açık kahve renkli kerpiçlerden yapılmıştır. Bazı duvarlarda harç ile kerpiç’in farklı renkte çamurlardan yapıldığı izlenmektedir. Araştırmacılar bu duvarlarda sıva olup olmadığı konusunda bir bilgi vermemektedirler. Gene bu alt tabakada yoğun kül ve kömür parçalarının var oluşu kerpiç evlerin dam örgüsü konusunda bir fikir vermektedir. Yontma taş: Höyüğün özellikle tahrip olan kesit kısmında dikkatli bir toplama yapılmış ve buradan toplananların tipolojik ve teknolojik açıdan incelenmesi Fujii tarafından ayrıntılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. {Fujii 1994:131-152}.

Araştırmacının verdiği bilgilere göre Hacıbeyli Höyüğü mevkiinde yaşayan Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ toplumunun, yontma taş endüstrisinde hammadde olarak yarı saydam siyah renkli obsidien tercih ettikleri anlaşılmaktadır. Cert nadirdir. Gene aynı şekilde az saydam, dalgalı hatlı gri obsidien de hammadde olarak daha az kullanılmıştır. Dilgi çekirdeklerinin yanı sıra yonga çekirdekleri de mevcuttur. Dilgi çekirdeklerin, tüm çekirdekler içindeki oranının %68 civarında oluşundan, hâkim endüstrinin dilgi endüstrisi olduğu çıkartılabilir. Toplanan 122 adet parçanın içinde aletlerin oranı %59’dur. Bunlar içinde düzeltilmiş kullanılmış dilgiler, bıçaklar, yongalar, çentikli dilgiler, kalemler, kazıyıcılar, deliciler, kıymık parçaları bulunmaktadır. Sürtme Taş: Yüzeyde az sayıda havaneli parçaları gibi örneklerin varlığı bildirilmektedir.Yorum ve Tarihleme: Hacıbeyli höyüğünün alt tabakasının, Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’a tarihlenebileceği, buluntularının, Aksaray yöresindeki Âşıklı Höyük bulgularına benzemesinden dolayı ileri sürülebilir. Olasılıkla topografik, mimari öge benzerliklerine dayanarak bu iki yerleşme yeri, şimdilik, hem zamanlı olarak düşünülebilir. Kesitte ele geçenkömür parçalarının 14C tarihlemesi bu soruna ışık tutacaktır. Hacıbeyli Höyüğü, üstündeki kalın geç devir tabakalarına rağmen, İç Anadolu’da Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ açısından kazılması gereken yerleşme yerlerinden biridir. 1996 yılında Aşıklı Höyük kazı ekibinin bu höyüğe yaptıkları ziyarette, Fujii’nin bahsettiği kesitte toplama yapılmış ve kesitin en altında, olasılıkla Çanak Çömleksiz olarak düşünülen kısımda, çanak çömlek parçaları toplanmıştır. Bu açıdan yontma taş endüstrisine dayanarak Neolitik Çağ tabakasının varlığını kabul etmek, buna karşın bu tabakanın Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’a tarihlenmesine şüphe ile bakmak gereklidir.