NİĞDE


Kapadokya Bölgesinde yer alan Niğde, antik kentleri, tarihi ve kültürel eserleri, Aladağ Milli Parkı ile önemli bir turizm merkezidir. 

 İLÇELERİ

 Niğde ilinin ilçeleri; Altunhisar , Bor, Çamardı, Çiftlik ve Ulukışla' dır. 

 BOR : Niğde'ye 15 km uzaklıktadır. İlçe merkezinden Alaaddin Cami Karamanoğulları döneminden, Paşa ve Kale Camileri Osmanlı döneminden kalma önemli eserlerdir. Bor'a 5km uzaklıkta bulunan Tyana Ören Yeri Roma döneminin çok önemli yerleşim merkezlerinden biridir. 

 ULUKIŞLA : Ulukışla Aladağlar ve Bolkar Dağları'nın birleştiği ve güneye geçiş olanağı tanıdığı yerde, 17. Yy 'da kurulmuştur. İlçe merkezinde Osmanlı Dönemi eserleri olan Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı, Porsuk köyü yakınındaki geç Hitit ve Frig dönemi; kalıntılarını barındıran Porsuk Höyük önemli örenlerdir. Ayrıca çok önemli çevre çekiciliklerine sahip Bolkar Dağlarının önemli bir kısmı Ulukışla'da bulunmaktadır. 

 ÇAMARDI : Niğde'ye 65 km uzaklıktaki Çamardı İlçesine bağlı Kavlaktepe köyü yakınlarındaki Göltepe - Kestel ören yeri önemli tarihsel kalıntılardır. Çevre çekiciliği olarak Aladağlar'da yapılabilecek trekking ve tırmanış sporları sayılabilir. 

 ALTUNHİSAR : İlçeye bağlı Yeşilyurt Kasabası'ndaki Bizans Dönemi kilise ile Keçikalesi Köyü yakınındaki aynı adı taşıyan kale önemli eserlerdendir. 

 ÇİFTLİK : Niğde'ye yaklaşık 75 km olan bölgede Bizans Dönemi kaya yerleşimleri önemlidir. Ayrıca Narlıgöl ve Nar Vadisi görülmeye değer.



MÜZELER VE ÖREN YERLERİ

 Bölge müzelerinde Neolitik dönemden Osmanlı Devleti dönemine kadar olan süreçte arkeolojik araştırma ve kazılar sonucu elde edilmiş birçok eseri görebilmek mümkündür. Bazı müzelerde nadide halı ve kilim örneklerimizin yanı sıra Etnoğrafik eserler de sergilenmektedir. Bölge ve Anadolu arkeolojisini tanımak açısından müze gezileri bölgede yapacağınız diğer gezileri tamamlayıcı olacaktır.  

 NİĞDE ÇEVRESİNDEKİ PROHİSTORİK KALINTILAR

Göltepe-Kestel Höyüğü: Niğde ili Çamardı ilçesi Celaller Köyü yakınındadır. Eski Tunç Çağı’na ait kalıntıların bulunduğu höyükte eski bir kalay madeninin ortaya çıkartılması Anadolu tarihi açısından önemli bir bulgudur.

NİĞDE ÇEVRESİNDEKİ HİTİT ESERLER

Göllüdağ Hitit Şehri: Niğde’ye bağlı Kömürcü Köyü yakınında bulunan 2172 m yüksekliğe sahip Göllüdağ, volkanik bir dağdır. Dağın tepesinde bir krater gölünün yanı sıra, Geç Hitit Şehir Devletleri dönemine ait etrafı sur ile çevrili bir kent kalıntısı vardır. Burada bulunan ikiz Hitit aslanı heykeli Niğde Müzesi’nde sergilenmektedir.

Andaval Kitabesi: Niğde’nin 13 km kuzeydoğusunda yer alan Aktaş Beldesi’nde, Andaval (Andabalis) Kilisesi’nde bulunmuş bir Hitit kitabesidir. Niğde adının ilk geçtiği kitabe olması bakımından anlamlıdır. Kitabenin orijinali Ankara, kopyası ise Niğde arkeoloji müzelerinde sergilenmektedir.

 NİĞDE ÇEVRESİNDEKİ ROMA VE BİZANS DÖNEMİ KALINTILARI

Gümüşler Manastırı: Niğde il merkezinin 8 km kadar kuzeydoğusunda bulunan Gümüşler Köyü’nde yer alan bir yapı kompleksidir. İçindeki Meryem Ana tasvirli kilise dikkat çekicidir.

Andaval (Andabalis) Kilisesi: Niğde’nin 13 km kuzeydoğusunda yer alan Aktaş Beldesi’nde bulunan kilise, İstanbul’u kuran Kostantin’in annesi Helena tarafından  4.yy’da yapılmıştır. Kilisede restorasyon çalışmaları devam etmektedir. 

 Kuşkayası Mezarlığı: Niğde’nin 40 km kuzeydoğusunda bulunan Karatlı Beldesi yakınındadır. Niğde-Yeşilhisar yolundan sağa ayrılarak ulaşılır. Roma dönemine ait 15 adet kaya mezarları bulunmaktadır.

 Göbeklidağ Tümülüsü: Niğde-Adana yolu üzerinde Niğde’nin 17 km güneybatısında yer alan Sazlıca Beldesi’nde bulunmaktadır. Roma dönemine ait olan tümülüsün yüksekliği 40 m kadardır. 

NİĞDE ÇEVRESİNDEKİ YER ALTI ŞEHİRLERİ

Konaklı Yeraltı Şehri: Gölcük Beldesi’nin 6 km kadar güneybatısındaki Konaklı Köyü’ndedir. Gölcük Beldesi, Nevşehir’in Derinkuyu Beldesi’nin 13 km güneyinde yer almaktadır.

Kavlaktepe Yeraltı Şehri: Niğde-Çamardı karayolu üzerinde bulunan Kavlaktepe Köyü’ndedir. Nevşehir’in Derinkuyu İlçesine uzaklığı yaklaşık 60 km’dir.

 NİĞDE ÇEVRESİNDEKİ SELÇUKLU VE OSMANLI ESERLERİ

Alaaddin Camii: Selçuklu dönemi eseridir. 1223 yılında Alaaddin Tepesi üzerinde yapılmıştır.

Hüdavent Hatun Türbesi: Selçuklu döneminin gözde eserlerinden biri olan türbe 1312 yılında yapılmıştır.

Gündoğdu Türbesi: İlhanlı döneminde Hüdavent Hatun Türbesi’nin yanında 1344 tarihinde  yapılmıştır.

Sungur Bey Camii ve Türbesi: İlhanlı döneminde 1335 yılında yapılmıştır. Cami 18.yy’da büyük bir yangın geçirmiştir. Caminin görülmeye değer minberi, Niğde’de Dışarı Camii’nde bulunmaktadır.

 Akmedrese: 1409 tarihinde Karamanoğulları döneminde yapılmıştır.

 Bedesten: Sungur Bey Camii yakınında bulunan Bedesten, Osmanlı döneminde 16.yy’da yapılmıştır

Kale ve Saat Kulesi: Şehir merkezinde, Alaaddin Tepesi üzerinde bulunan kale, daha eski dönemlerde yapılmış olmakla birlikte bugün görülen kısımları Osmanlı döneminde 16.yy’dan kalmadır. Kalenin üzerinde yer alan ve 19.yy eseri olduğu tahmin edilen saat kulesi ise adeta Niğde’nin sembolü gibidir. Şuan kale içi de düzenlenip gezintiye açılmıştır.

Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı: Niğde’nin Ulukışla ilçesinde 17.yy’da yapılmış bir Osmanlı eseridir.

BOR VE ÇEVRESİNDEKİ PREHİSTORİK, ROMA , BİNANS VE HİTİT ESERLERİ

Tyana Antik Kenti: Roma dönemine ait antik kent kalıntıları, Niğde’nin 20 km kadar güneybatısında yer alan Kemerhisar’da bulunmaktadır.

Tyana Su Kemerleri: Bahçeli kasabasındaki Roma Havuzu’ndan kente su taşımak amacı ile yapılmıştır. 3 km uzunluğundaki kemerlerin bugün bir kısmı görülebilmektedir.

Roma Havuzu: Bahçeli Kasabası’nda yer alan bir havuz kalıntısıdır. Adana-Kayseri yolunun 1 km solundadır. Günümüzde içi su dolu olarak görülebilmektedir.

Köşk Höyük: Niğde merkeze 15 km uzaklıkta yer alan Bor İlçesi’nin Bahçeli Kasabası’nda, Roma Havuzu yakınındadır. Bor’un 8 km güneydoğusunda bulunmaktadır. Anaerkil bir düzene sahip yerleşik bir yapı burada dikkat çekicidir. Çanak çömlekli Neolitik dönem ve Kalkolitik dönem kalıntıları bulunmuştur.

Pınarbaşı Höyüğü: Bor-Altınhisar yolu üzerinde, Bor’a 3 km uzaklıkta bulunmaktadır. Eski Tunç Devri dönemine ait eserler bulunmuştur.

Keşlik Steli: Keşlik Köyü’nde bulunmuştur. Geç Hitit şehir devletlerinden Tabal Krallığı dönemine aittir. Niğde Müzesi’nde görülebilir.

Gökbez Kaya Anıtı: Gökbez Köyü’nde bulunmuştur. Tabal Krallığı dönemine aittir. Kabartmada fırtına tanrısı Teşup gösterilmektedir. Niğde Müzesi’nde görülebilir. 

 

NİĞDE VE BOR’DA GEZİLECEK YERLER

Cami ve Türbeler
Niğde'de oldukça iyi korunan Selçuklu ve Osmanlı Camilerinin başlıcaları Alaaddin Cami Sungurbey Cami (1335), Paşa Cami (17.yy.), Kale Cami (1747), Hanım Cami (1452) dir . Selçuklardan kalma Hüdavend Hatun Türbesi, Dörtayak Türbesi ve Osmanlı Dönemi Şerifali Türbesi en önemlileridir.

 Kale ve Kuleler Niğde Kalesi Kalenin temeli M.Ö. 8.yy. da Geç Hitit Döneminde yapılmış, Roma-Bizans Selçuklu, Osmanlı Döneminde onarım görmüştür. Saat Kulesi Kalenin batı burçlarından birinin üzerine inşa edilmiştir. 

 Bor’da bulunan Cami ve tarihi yapılar

Paşa Camii Belediye meydanında bulunan, önemli bir özelliği olmayan, yakın zamana ait, genişliğine namaz mahalli olan, önünde bir revak bulunan bir camidir. Cami eski bedestenin üzerine yapılmıştır.  

Ulu Cami (Alaeddin Camii) Çayın kenarına kurulmuş bulunan cami bir çok tadilat geçirmiştir. Namaz mahalli uzunlamasına olup, üzeri ağaç direklerle desteklenmiş bir çatı ile örtülüdür. Bitki ve girift bezemelerle süslü bazı mermer parçaları başka bir yapıdan alınarak caminin kapısında kullanılmıştır. Kapı basık kemerli olup dikdörtgen bir pervaz ile çevrilmiştir. Kitabesinde 1410 tarihi bulunan cami, Karamanoğlu Alaeddin Ali bey tarafından yaptırılmıştır.  

 Sarı Camii Şehrin dışında güneyde bulunan cami dikdörgen planlı olup, sütunlarla taşınan iki sivri kemerle üç sahna bölünmüştür. Bu kemerler caminin çatısını tutmaktadır.  Namaz yerinin önünde bir revap ve batıda buna dayanan gövdesi yivli bir minaresi bulunmaktadır. Muhtemel tarihi 15. asırdır.  

 Şeyh İlyas Camii Şehrin kuzeydoğu kesiminde kare planlı bir yapıdır. Üzeri onikigen bir kasnak üzerine oturmuş bir kubbe ili örtülmüştür. Oymalı mermerden güzel bir minberi vardır. Muhtemel tarihi 16. asırdır.  

 Sarı Ali Cami Hacı Muhsin mahallesinde plan bakımından Sarı Camine de benzer, fakat revaksız bir yapıdır. Bu cami de çeşitli tadilatlara uğramıştır. Mihrabı güneyde öne çıkıntılı bir yapının ekseni içine oyulmuştur. Kuzey cephesindeki kitabede 1205 tarihi okunmakta olup, kitabe en eski yapıya ait olmalıdır.

Seyh Ilyas (Kale) CamiSehrin kuzey dogunun yüksek bir yerinde insa edilmistir.Mermerden yapilmis ve oyulmus güzel bir minberi vardir. Bu camie Kale Cami namini verirler Bor kalesi bunun civarinda idi. Caminin tarihi 10. Hicriye atfolunur. 

Kaplıca Ve İçmeceler Çiftehan Kaplıcası: Niğde'ye 80 km. uzaklıktaki Çiftehan Kasabasındadır. Hem banyo hem de içme türlerine elverişli olan kaplıca sularının, romatizma, sinirsel hastalıklar, deri, kadın hastalıkları, beslenme bozukluğu gibi hastalıklara olumlu etkisi bulunmaktadır. Kaplıca merkezinde tesisler modern ve büyük kapasitelidir.

 Milli Parklar ve Korunan Alanlar

 Niğde - Aladağlar Milli Parkı Yeri: Niğde,Kayseri ve Adana illeri sınırları içerisindedir. Ulaşım: Milli Park Niğde ili sınırları içerisinde Çamardı ilçesine yaklaşık 15 km.,Kayseri Yahyalı ilçesine 30 km.uzaklıktadır . Özelliği: Milli Park içerisinde kamp alanları, günübirlik alanlar ve molakamp (Primitif kamping) alanları, doğa yürüyüş güzergahları, tırmanma doğrultuları düzenlenerek Yayla girişimleri oluşturulacaktır. Yöredeki akarsularda alabalık üretimi ,sportif olta balıkçılığı yapılmasına olanak sağlanacaktır. Yaban hayvanları üretme istasyonu tesis edilecektir. Yaban Hayatı sakinleri ; yaban keçisi , ayı, başak,sansar ve su samurudur.  Milli Parkın peyzaj güzelliği görülmeye değer niteliktedir. Mevcut Hizmetler ve Konaklama: Milli Parkta Yaban Hayatı Koruma Bölgesi ayrılmış olup, Üretme İstasyonu mevcuttur. Milli Parkta kamp alanı, günübirlik alanlar, mola alanları, yürüyüş parkurları, tırmanma doğrultuları, bazı noktalarda yayla gelişimleri planlanmıştır. Yöredeki akarsularda alabalık üretimi ve spestif olta balıkçılığı yapılma olasılığı olan Aladağlar ülkemiz turizmine alternatif olanaklar yaratacak potansiyele sahiptir. Çadırla konaklanabilir.

 Sportif Etkinlikler Aladağlar , dağcılık ve trekking için Toroslar'ın en uygun bölümüdür. Bolkar Dağları trekking ve kış sporları açısından oldukça çekicidir. Özellikle 7 km.yi bulan doğal pisti ile tur kayağına ilgi duyanları memnun etmektedir. Bolkar Dağlarından tırmanış genellikle Ulukışla İlçesinin Bolkar Dağları eteklerindeki Darboğaz kasabası ve kasabanın 8 km. kadar yukarısındaki Meydan denilen bölgeden başlar.

Diğer Tarihi Yerler Niğde ve yöresi antik ören yerleri bakımından oldukça zengindir. Bu ören yerleri kazı buluntularının çoğu Niğde Müzesi'nde sergilenmektedir. Önemli ören yerleri, Köşk Höyük ören yeri (Bor-Bahçeli Kasabası), Göltepe - Kestel ören yeri (Çamardı), Göllüdağ ören yeri ( Göllüdağ ), Porsuk Höyük ören yeri (Ulukışla-Darboğaz), Tyana ören yeri (Bor-Bahçeli) olarak sıralanabilir.

Kuşkayası Mezarlığı: Niğde'ye yaklaşık 40 km uzaklıktaki Karaltı Kasabası'nın yakınında bulunmaktadır. Kasabanın Güneybatısında bulunan kaya mezarları bir vadinin iki yamacında sıralanır.

Gümüşler Ören Yeri ve Manastırı: Niğde'ye 9 km. uzaklıktaki Gümüşler kasabasındadır.Bizans sanatının Anadolu'daki en güzel ve en iyi korunmuş eserlerinden biridir. 1973 yılında arkeolojik sit alanı kabul edilen manastır oldukça büyük ve geniş bir kaya kütlesi içine kazılmıştır Kaya oyuğu şeklinde dört sütunu bulunan kilisenin duvarlarını freskler kaplamaktadır. Kilisedeki fresklerin güçlü ve canlı anlatımları, barındırdığı yeraltı şehri, büyük mezarlık odası ve oldukça büyük kaya kütlesine kazılmış yerleşim birimleriyle birlikte arıtılmış savunma önlemleri nedeniyle Gümüşler ören yeri ve manastırı döneminin önemli din merkezlerinden biri olduğunu göstermektedir


Editör: TE Bilişim